“Rebel” is de nieuwste film van regisseurs Adil El Arbi en Bilall Fallah en vertelt het verhaal van een tienerjongen die zijn oudere broer volgt naar de oorlog in Syrië. Het gegeven van jongeren die radicaliseerden en in Syrië gingen vechten, staat heel dicht bij hen want ze zagen het destijds voor hun eigen ogen gebeuren. Met “Rebel” maken ze dan ook een duidelijk statement hoe zij tégen de aanslagen of de oorlog in Syrië zijn, en die boodschap is ook de Amerikaanse regisseur en Oscarwinnaar Oliver Stone niet ontgaan. Hij feliciteerde Adil & Bilall intussen via Facebook.

Niet enkel Stone, maar iedereen die de film ziet, is het ermee eens dat “Rebel” met recht en reden mag worden overladen met complimenten en superlatieven, want Adil & Bilall tillen de Belgische film andermaal naar het hoogste internationaal niveau. Op de IMDB-pagina van de film, het wereldwijde filmplatform waar filmfans en -buffs hun reacties achterlaten, zijn appreciaties als ‘Extraordinary!’ en ‘Masterpiece!’ schering en inslag. Dat belooft voor het jonge duo, want laat ons vooral niet vergeten dat Adil El Arbi (geb. 1988 in Edegem) en Bilall Fallah (geb. 1986 in Vilvoorde) als jonge regisseurs en op korte tijd in binnen- en buitenland een enorm palmares hebben opgebouwd, en dat zonder ooit één steek te laten vallen. Wie deed het hen voor, wie doet het hen na?

Terwijl ze Vlaanderen intussen doorkruisen om “Rebel” persoonlijk te komen voorstellen aan het publiek, was gisterenavond Kinepolis Antwerpen aan de beurt; na de avant-première van de film op zaterdag 1 oktober in Kinepolis Brussel, gevolgd door Kinepolis Oostende op woensdag 5 oktober, kwamen Adil & Bilall Fallah met hoofdrolspeler Aboubakr Bensaihi de film er inleiden.

De afgelopen week hebben de media uitvoerig verslag gebracht over “Rebel,” maar dat weerhield Adil & Bilall niet om er dus ook in Antwerpen bij te zijn, gelet op het belang van de film. Dat vertelde Adil El Arbi in een kort vraaggesprek vooraan in de zaal aan filmjournalist Peter Van Camp. “We zijn heel dankbaar dat de film door het publiek kan worden gezien, na de vorige film die werd geannuleerd,” zei hij, verwijzend naar het gestrande “Batgirl” [2022].

“Rebel” loopt sinds 5 oktober in de Belgische bioscopen en wordt verdeeld door Kinepolis Film Distribution.

Hieronder volgt een beknopte neerslag van de Q&A in Antwerpen, dd. 6 oktober. Na hun blitzbezoek aan de Scheldestad reed het drietal dezelfde avond nog door naar Kinepolis Hasselt waar ze de film ook aan het publiek gingen voorstellen.

Ik ben altijd verrast door de snelheid van jullie projecten. De laatste jaren hadden jullie “Patser” [2018], “Bad Boys for Life” [2020], twee afleveringen van “Grond” [2021] en ook het concept van de serie, twee afleveringen van “Ms. Marvel” [2022], en nu “Rebel.” Hoe doen jullie dat?

[Bilall Fallah] Aan “Rebel” hebben we acht jaar gewerkt, het was gewoon het moment om de film te maken en dan zijn we ervoor gegaan. Maar omdat we met twee zijn, kunnen we dubbel zoveel doen, en dat heeft ook veel geholpen.

Is “Rebel” nu de film die jullie acht jaar geleden voor ogen hadden?

[Adil El Arbi] Neen, totaal niet. Rond 2013 waren die gebeurtenissen nog wel anders. De film is gebaseerd op een aantal mensen die Bilall heeft gekend en die rond 2012 en 2013 zijn vertrokken naar Syrië. Rond 2014 werd ISIS heel bekend en waren er bombardementen; in 2015 volgden de aanslagen in Parijs, in 2016 in Brussel, en toen kwamen al die details naar boven over kindsoldaten bijvoorbeeld, dus het scenario was heel de tijd met de geschiedenis mee aan het evolueren. Bovendien vonden we dat we onze tijd moesten nemen om een historisch perspectief te hebben op al die gebeurtenissen. Dus “Rebel” is een beetje een historische film, zoals je films hebt over bijvoorbeeld de oorlog in Vietnam of over de Tweede Wereldoorlog.

Toen jullie in 2013 aan het scenario van “Rebel” begonnen, moest jullie eerste film “Black” nog gedraaid worden. Maar jullie hebben er wel de hoofdrolspeler aan overgehouden.

[Bilall Fallah] Wat Aboubakr in deze film presteert, is naar mijn mening spectaculair en ongelooflijk. Maar we hadden hem bij het schrijven al in gedachten. Hij is van Molenbeek en het verhaal staat dicht bij hem. Hij is een rapper en het feit dat er in de film musicalsequenties voorkomen, was ook heel handig; hij heeft zijn eigen tekst geschreven. Hij heeft leren motorrijden, hij deed zijn eigen stunts; die gast gaat ervoor hé.

Aboubakr, hoe was het toen ze met het scenario naar jou kwamen? Had je hen nog gezien na “Black”?

[Aboubakr Bensaihi] Ja. Ik had de boys gezien en we hadden na “Black” nog steeds contact. We belden toen ze in Hollywood waren om te horen hoe alles verliep. En toen de eerste versie van het scenario kwam, was ik enorm blij. Ik wist niet of de film er wel zou komen, want ze waren zó goed bezig in Hollywood. Maar toen ze terugkwamen, was het van, ‘Let’s go. Let’s do it.’

Je hebt een zeer fysieke rol, je bent heel ver moeten gaan.

[Aboubakr Bensaihi] Ja. Heel ver en heel diep. Maar het belangrijkste is dat het ons gelukt is.

Niks aan overgehouden?

[Aboubakr Bensaihi] Nee, niet veel. Tot een tweetal maanden na de opnamen was het nog even moeilijk; ik had een gebroken neus, er volgde een operatie, dus het was heftig. Maar als ik voor iets kies, ga ik er honderd procent voor, en ik ben heel blij om hier de film mee te komen voorstellen. Ik hoop dat “Rebel” het ver kan schoppen.

Je gaat met de film ook naar scholen, hé? Je gaat hem zelf voorstellen in Belgische scholen?

[Aboubakr Bensaihi] Indien er hier leerkrachten in de zaal zijn, er staat een link op mijn Instagram. Scholen kunnen gewoon een mail sturen en ik zal er naartoe gaan om met de leerlingen te praten. De boodschap aan hen overbrengen is het nu belangrijkste. Ik ga dat met veel passie doen.

Adil, je hebt ook nog een andere hoofdrolspeler: je eigen broer Amir. Hoe ben je daar op gekomen?

[Adil El Arbi] Het begon met een test. Tijdens de lockdown was ik het scenario aan het afwerken, en hij deed veel kleine sketches, imitaties en toneelstukjes. Toen heb ik eens enkele dialogen en scènes met hem gefilmd, om te horen hoe het klinkt uit de mond van een kind. En dat was verrassend goed; ik heb het getoond aan Bilall en hij was ook overtuigd. De producers reageerden ook positief en zeiden, ‘Ah ja, hij speelt dat wel heel goed.’ Toen dachten we, ‘Okee, laat ons een test doen, laat ons een auditie doen.’ Die waren altijd heel goed en we besloten om hem een kans te geven. Er volgde een coaching van een jaar en uiteindelijk heeft hij een top performance gegeven in de film.

Lubna Azabal speelt ook een hoofdrol. Zij is niet de eerste de beste en heeft al met Denis Villeneuve en Ridley Scott gewerkt. Hoe hebben jullie haar overtuigd, want haar rol is ook het kloppend hart van de film, niet?

[Adil El Arbi] Zij is één van onze favoriete actrices, al van toen we jong waren. Zij is een Marokkaanse uit Brussel die internationaal al heel veel rollen heeft gespeeld, maar ze speelde nog nooit een Marokkaanse uit Brussel. Acht jaar geleden kwamen we af met het idee en het scenario, en zeiden we haar dat we een rol voor haar hadden geschreven. Ze ging meteen akkoord en zei, ‘Laat maar weten wanneer het zover is.’ En acht jaar later stonden we er terug, ‘This is it, het gaat gebeuren!’ Ze heeft het nog beter gedaan dan we ooit hadden kunnen dromen. Als je kijkt naar haar vertolking, dan begrijp je waarom ze een internationale actrice is die door zoveel grote regisseurs overal ter wereld wordt gevraagd.

Krijgen jullie nu ook al reacties van jullie Amerikaanse contacten op deze Belgische film?

[Bilall Fallah] We hebben hem nog niet echt getoond; dat wordt nu de volgende stap. Maar onze Amerikaanse agents en managers waren echt geraakt—en ook Oliver Stone [lacht]. We zijn een grote fan van hem, de film is ook een hommage aan zijn werk; hij is altijd onze favoriete regisseur geweest. Zijn films “Platoon” [1986] en “Born on the Fourth of July” [1989] waren voor ons iconische films, zoiets wil je ook als regisseur bereiken. Om dan van hem een compliment te krijgen, het is alsof je een Oscar hebt gewonnen.

De film ziet eruit alsof hij met een hoog Hollywoodbudget is gemaakt, maar het is toch eerder een Belgisch budget. Hoe zijn jullie daarin geslaagd?

[Adil El Arbi] We hadden acht miljoen, wat heel veel is voor België. Maar we hebben een geweldig team waar we mee werken sinds onze eerste films “Image” [2014], “Black” [2015] en “Patser” [2018]. Voor elk probleem zoeken we een oplossing, zelfs wanneer we niet over het nodige budget beschikken. Dat is ook de grote kracht van de film: het hele team staat erachter, het is heel gepassioneerd en we kleuren soms buiten de lijnen om een bepaald shot te kunnen filmen.

En dat kan dus ook in Jordanië waar ze jullie nog niet zó goed kennen?

[Bilall Fallah] We hadden daar een heel sterke crew; ze hebben daar grote Hollywoodproducties gemaakt zoals bijvoorbeeld “Dune” [2021], en dat zijn echt beesten, hé. Je vraagt hen iets en ze gaan daar meteen voor. Als je zegt, ‘Kom, we gaan een war zone maken,’ dan staat de volgende dag alles in vuur en vlam met explosies. We hebben ook gewerkt met het Jordaans leger; ze hebben ons geholpen met het creëren van de veldslagen. Ze vonden het heel belangrijk; ze waren er heel gepassioneerd mee bezig en het verhaal raakte hen ook heel hard, want Syrië is een buurland van hen.

Zonder al teveel in detail te gaan waarover de film precies gaat, “Rebel” heeft het over Syriëstrijders. Maar hoe écht is deze film?

[Adil El Arbi] De film is gebaseerd op waargebeurde verhalen; de familie en de protagonisten in de film bestaan op zich niet op die manier. Het zijn vier, vijf mensen die we hebben gebundeld in de hoofdpersonages, maar elk aspect van de film is heel goed gedocumenteerd en gebaseerd op heel intensieve research. Na de film kan je opzoekwerk doen en bronnen terugvinden voor alles wat je in de film ziet.

Van mensen die jullie kenden?

[Bilall Fallah] Een deel van het verhaal is gebaseerd op iemand die ik echt van dichtbij heb gekend, die een vriend was. Dat is het verhaal van enkele broers waarvan er één is vertrokken en een kleine broer heeft meegenomen. Een andere broer heeft dan geprobeerd hen te gaan halen. Maar het is heel persoonlijk, hé. “Rebel” is onze meest persoonlijke film, onze belangrijkste film, en ik denk ook onze beste film.

Kinepolis Antwerpen,
6 oktober 2022

“Rebel” (2022, trailer)

FILMS VAN ADIL & BILALL (ADIL EL ARBI EN BILALL FALLAH)

IMAGE (2014) DIR Adil El Arbi, Bilall Fallah PROD Peter Bouckaert, Kobe Van Steenberghe, Hendrik Verthé SCR Adil El Arbi, Bilall Fallah, Bram Renders CAM Robrecht Heyvaert MUS Hannes De Maeyer CAST Nabil Mallat, Laura Verlinden, Gene Bervoets, Geert Van Rampelberg, Wouter Hendrickx, Sanâa Alaoui, Manou Kersting, Charlotte Anne Bogaerts

BLACK (2015) DIR – ED Adil El Arbi, Bilall Fallah PROD Bert Hamelinck, Ivy Vanhaecke, Frank Van Passel SCR Adil El Arbi, Bilall Fallah, Nele Meirhaeghe, Hans Herbots (boek van Dirk Bracke) CAM Rorecht Heyvaert MUS Hannes De Maeyer CAST Sanâa Alaoui, Martha Canga Antonio, Adoubakr Bensaihi, Sanaa Bourrasse, Soufiane Chilah, Brahim El Abdouni

DODE HOEK (2017) DIR Nabil Ben Yadir PROD Nabil Ben Yabir, Peter Bouckaert, Benoit Roland SCR Nabil Ben Yadir, Laurent Brandenbourger, Michel Sabbe CAM Robrecht Heyvaert MUS Senjan Jansen CAST Peter Van den Begin, Soufiane Chilah, Jan Decleir, David Murgia, Ruth Becquart, Mathijs F. Scheepers, Bert Haelvoet, Gène Bervoets, Adil El Arbi (Bareigenaar)

PATSER (2018) DIR Adil El Arbi, Bilall Fallah PROD Kobe Van Steenberghe, Hendrik Verthé SCR Adil El Arbi, Bilall Fallah, Nabir Ben Yadir, Bram Renders, Kove Van Steenberghe, Hendrik Verthé CAM Robrecht Heyvaert ED Adil El Arbi, Bilall Fallah, Thijs Van Nuffel MUS Hannes De Maeyer CAST Matteo Simono, Gene Bervoets, Jeroen Perceval, Dimitri Thivaios, Axel Daeseleire, Hans Royaards, Bond Mgebrishvili

BAD BOYS FOR LIFE (2020) DIR Adil El Arbi, Bilall Fallah PROD Jerry Bruckheimer, Will Smith, Doug Blegrad SCR Joe Carnahan, Peter Craig, Chris Bremner (verhaal van Joe Carnahan, Peter Craig; personages van George Gallo) CAM Robrecht Heyvaert ED Peter McNulty, Dan Lebental MUS Lorne Balfe CAST Will Smith, Martin Lawrence, Vanessa Hudgens, Alexander Ludwig, Charles Melton, Paola Nuñez, Kate del Castillo

BATGIRL (2022) DIR Adil El Arbi, Bilall Fallah PROD Kristin Burr SCR Christina Hodson (personages van Gardner Fox, Carmine Infantino; comics van Gail Simone, Ardian Syaf) CAM John Mathieson MUS Natalie Holt CAST Leslie Grace, J.K. Simmons, Michael Keaton, Brendan Fraser, Ivory Aquino, Rebacca Front, Malak Sebar, Ben Ashenden

REBEL (2022) DIR Adil El Arbi, Bilall Fallah PROD Bert Hamelinck, Dimitri Verbeeck SCR Adil El Arbi, Bilall Fallah, Kevin Meul, Jan van Dyck CAM Robrecht Heyvaert ED Frédéric Thoraval MUS Hannes De Maeyer CAST Aboubakr Bensaihi, Lubna Azabal, Tara Abboud, Youneds Bouab, Amir El Arbi, Joey Kwan, Céline Delberghe, Christopher Kuzongila

TV-FILMS

SCALPED (2017) DIR Adil El Arbi, Bilall Fallah PROD Sterlin Harjo SCR Doug Jung (boek van Jason Aaron) CAM Sharonne Meir ED Jason Cherella MUS Hannes De Maeyer CAST Irene Bedard, Gil Birmingham, Sarah Minnich, Nic Bishop, Alex Meraz, Jesse Luken, Lily Gladstone

TV-SERIES

SNOWFALL (2017), 2 afleveringen
GROND (2021), 2 afleveringen
MS. MARVEL (2022), 2 afleveringen