In 1920 liet de Zweedse actrice Greta Garbo, toen nauwelijks 15, zich voor het eerst zien met een onopvallende rol in een bescheiden kortfilm, “Herr och fru Stockholm,” later ook bekend als “How Not to Dress.” Niemand kon vermoeden dat ze nog geen 5 jaar later—op haar 19de—al zou worden uitgenodigd om in Hollywood te gaan werken, waar ze uiteindelijk een opmerkelijke carrière kende, tot ze in 1941 besloot om te stoppen met acteren. Niemand kon vermoeden dat ze in een mum van tijd zou uitgroeien tot één van de meest charismatische filmlegendes ooit.
Wat actrices betreft, zette Garbo haar geboorteland op de wereldkaart, ook al werd ze voorafgegaan door Anna Q. Nilsson, die al in 1905 op 17-jarige leeftijd naar de V.S. was geëmigreerd en er tijdens de stomme film een ster werd. Tal van Zweedse actrices gingen dezelfde weg op en werden gerenommeerde internationale actrices, waaronder Ingrid Bergman, Signe Hasso, Viveca Lindfors, Inger Stevens, Bibi Andersson en Liv Ullman. En er komt geen einde aan; met zijn 10 miljoen inwoners blijft Zweden haast onafgebroken een perfecte voedingsbodem voor aanstormend acteertalent. Bij de nieuwste generatie actrices behoren intussen klinkende namen als Noomi Rapace en Alicia Vikander.
En je mag ook Josefin Asplund (geb. 1991) aan die lijst toevoegen. Na haar filmdebuut in David Fincher’s “The Girl With the Dragon Tatoo” (2011) was ze te zien in meerdere films en televisieseries, waaronder de Amerikaans-Ierse co-productie “Vikings” (2016-2018). Haar nieuwste serie is het misdaaddrama “Snow Angels” (ook bekend als “Snöänglar”), waarin ze de rol van Jenni speelt, een moeder van twee kinderen. De jongste, Lucas, een vijf weken oude baby, verdwijnt op een nacht wanneer Stockholm gebukt gaat onder een zware sneeuwstorm, en daarna zijn alle ogen op haar gericht. Ze weet niet meer wat er die nacht is gebeurd. Is ze schuldig? Of niet?

De zesdelige mini-serie, geregisseerd door Anna Zackrisson en geschreven door Mette Heeno, is een misdaaddrama, en werpt een blik op het moederschap in de Zweedse samenleving, op de verschillende fasen van het moederschap, en hoe het als moeder aanvoelt om een kind te verliezen. En, erger nog, wat als het de schuld is van de moeder dat haar kind vermist wordt? Met haar opmerkelijke vertolking zorgt Josefin Asplund ervoor dat “Snow Angels” een drama is van het hoogste niveau. Dankzij haar vertolking zet de serie van bij de beginscène de juiste toon en houdt de aandacht van de kijker vast tot het laatste beeld. Zoals reeds gezegd, Josefin Asplund mag worden toegevoegd aan de lijst met Zweedse topactrices. In haar thuisland scoort ze meer dan behoorlijk, met o.m. 200.000 volgers op haar Instagram account.
“Snow Angels” werd intussen op de Scandinavische televisie vertoond en kreeg er lovende recensies. De serie is vanaf heden ook in België te zien, via MyLum, en vanaf 25 mei is de reeks te koop op DVD. Ook de Nederlandse TV-zender NOP3 doet zijn duit in het zakje door vanaf zaterdag 8 mei Asplunds vorige TV-serie uit te zenden, de achtdelige reeks “Top Dog” (2020), waarin ze een advocate speelt.

In dit Zoom interview vertelt Josefin Asplund over “Snow Angels” en het personage van Jenni, haar werk als actrice, en over het draaien van de serie tijdens de coronapandemie.
Wat was je eerste indruk toen je het scenario van “Snow Angels” had gelezen?
Toen ik voor het eerst een auditie deed voor de serie, had ik nog niets gelezen. Ik kreeg enkel een korte beschrijving van het personage van Jenni, die een erg kwetsbare vrouw bleek te zijn. Ze neemt kalmeringsmiddelen en ze is verslaafd, terwijl dat in de serie niet met zoveel woorden wordt gezegd. In het begin werd ze nog niet omschreven als iemand die verslaafd was. Maar toch, bij het lezen van die korte beschrijving, leek het alsof ik haar onmiddellijk kende. Ik realiseerde me dat ik in mijn leven veel Jenni’s had ontmoet. Ik ben opgegroeid in een buitenwijk van Stockholm, waar veel ouders geldproblemen hadden, maar ook hun best deden om vol te houden, en probeerden voor hun kinderen te zorgen. Als kind had ik vaak zulke moeders gezien. Dus ik voelde meteen een band met Jenni. En toen ik nadien de eerste aflevering had gelezen, wist ik dat ik dit moest doen, ook al is het erg somber. Het is een heel somber verhaal.
Als actrice is het zeker een uitdaging om Jenni te kunnen spelen. De meeste scènes zijn erg zwaar, vooral ook wanneer ze in de gevangenis zit. Hoe werkt je denkproces voordat je zo’n scène draait, en hoe bepaal je wat je met je gezicht en je lichaamstaal wil vertellen?
Het heeft met veel factoren te maken. Vooral ook omdat we dan al een maand aan het draaien waren met Anna [regisseur Anna Zackrisson] en het hele team; ik voelde me toen heel erg op mijn gemak bij hen, want ik zat al zo lang in het personage van Jenni en in haar wereld. In het begin kan het soms moeilijk zijn om je personage te vinden, en het is altijd een opluchting als ik niet van bij de eerste draaidag meteen de zwaarste scènes heb, omdat je dan nog in het begin van het proces zit. Maar de gevangenisscènes hebben we allemaal in één week gefilmd, dus dat betekende drie afleveringen in één week. En het is mijn taak om te proberen iemand anders te begrijpen en in haar schoenen te staan, en zo moet ik voor mezelf heel die wereld van Jenni creëren met alles wat ze heeft meegemaakt. Het is heel belangrijk dat je je op je gemak voelt, denk ik, om ontspannen te kunnen werken, en te weten dat je je emoties kunt loslaten, dat je gewoon in the moment bent. Het klinkt als een cliché, maar als je in die wereld vertoeft, je draagt haar kleren en je kent haar hele verhaal, dat doet iets met je. Het helpt je echt om te voelen wat zij voelt. Maar soms komt het ook niét, bij sommige shoots is het er niet. Veel hangt af van je band met het personage en het verhaal. En nogmaals, van bij het begin voelde ik me heel nauw betrokken tot Jenni en haar verhaal. Ik heb ook veel te danken aan Anna; ik voelde me heel vrij en comfortabel bij haar, en ze zei tegen ons, ‘Stel je geen doelen voor ogen, we hebben geen tranen nodig, het hoeft niet dramatisch te zijn. Wees gewoon in het moment, en we zullen wel zien waar we uitkomen.’ Ik denk dat ik daardoor—en dat geldt ook voor de andere acteurs—alles in me kon opnemen, en we hadden heerlijk veel tijd tijdens de opnamen. We konden er onze tijd voor nemen; haar focus lag op ons, op de acteurs—het ging helemaal niet om een coole shot of zo. Ze is echt aan actor’s director, en dat heeft me veel geholpen. En om terug te komen op je vraag: het is mijn taak [lacht] om de juiste emoties op te tonen.

Je zei dat je vrij was bij haar. Betekent dat ook dat je de kans kreeg om te improviseren of nieuwe dingen uit te proberen?
Ja, heel zeker. Acteren heeft veel te maken met impulsen krijgen en hoe je ermee omgaat, en niet altijd alles plannen wanneer het moeilijk wordt, omdat je in het moment moet zijn. En dan moet je zien welke richting de scène uitgaat. Als je filmt, moet je op de juiste plaats staan, dus je kan niet altijd doen wat je wil doen. Maar we hadden Anna, en [cameraman] Andréas Lennartsson volgde ons altijd, zelfs wanneer er werd gezegd, ‘Je moet hier uitkomen, of je moet daar naartoe gaan.’ In sommige scènes zag ik dat niet zitten, ik wilde eerder de andere kant op gaan of anders reageren. En dat is waar het allemaal om draait. Er is geen right or wrong, we probeerden de hele tijd verschillende dingen uit, zowel met Anna als met Andréas, en zo was ik in staat om te doen wat ik op dat moment voelde dat ik moest doen om Jenni zo goed mogelijk te spelen.
Zou je het nieuws op je GSM kunnen lezen, pakweg tien minuten voordat de camera begint te draaien?
Dat lukt me wel, maar ik doe het liever niet. Ik blijf graag in mijn focus; ik ben gemakkelijk afgeleid als ik iets anders doe, of wanneer ik met mijn gedachten ergens anders ben. Dus ik doe dat meestal niet. Tussen de opnames door ben ik bewoon bij de andere acteurs. Je neemt dan een appel, of je kijkt naar de scène die je gaat spelen. Dat is hoe ik werk. Ik ben verslaafd aan mijn telefoon [lacht], dus ik wilde hem ook eens graag niét een ganse dag bij me hebben.
Er zijn veel close-ups van Jenni. Maakt dat je als actrice kwetsbaarder, want op het scherm zien we dan enkel je gelaatsuitdrukking of de blik in je ogen?
Ik ben heel dankbaar dat ik zoveel close-ups heb kunnen doen, want dan krijg je een beter beeld van mijn personage en wat ze voelt. “Snow Angels” gaat veel over close-ups en hoe de personages bewegen, en dat is heel dankbaar. Je komt natuurlijk dichter bij het personage als de camera vlak voor je neus staat. Vroeger was ik erg zenuwachtig bij close-ups, omdat ik wist, ‘Nu zie je alles, ik kan het niet faken’ [lacht]. Maar nu heb ik dat niet meer; ik probeer er gewoon te zijn bij elke take. Of het nu een long shot of een close-up is, ik wil er klaar voor zijn.

Jenni is een moeder van twee; er is Lucas, de vermiste baby, maar ook haar dochter Nicole [gespeeld door Nikole Baronas]. Ik veronderstel dat het een groot verschil is wanneer je met een kind werkt, in vergelijking met volwassenen?
Heel zeker, en ik heb niet zoveel ervaring met het werken met kinderen. Ik heb het al eens eerder gedaan, lang geleden, en dat was heel anders. Dat was een sitcom die ik in België, in Luik, heb gedraaid. Maar het is een groot verschil, en Nikole was geweldig; ze wist heel goed wat ze deed. Ze kon alles goed in- en uitschakelen. Toen we niet aan het draaien waren, liep ze rond, ze sprong, ze was heel opgewekt, en van zodra de camera opnieuw begon te draaien, kon ze gemakkelijk terug die diepe emoties oproepen. Anna had al vaker met kinderen gewerkt, en ze gaf ons tips. Maar werken met kinderen is moeilijker omdat je niet weet wat je zal krijgen; bij een volwassene weet je dat je op dezelfde golflengte zit. Werken met een kind is een uitdaging; ik moest zelf ook meer verantwoordelijkheid nemen voor bepaalde scènes, maar dat was ook een teamprestatie met Anna en Andréas. En Nikole was schattig, ze is echt een geweldig kind, en ik was heel erg op haar gesteld. Ze voelde zich meer en meer op haar gemak bij mij en Ardalan Esmaili, die mijn man Salle speelde. Ik werd ook behoorlijk emotioneel nadat we al onze scènes hadden gedaan, want je creëert een band. We waren al bijna een half jaar samen aan het filmen; dan is het vreemd om afscheid te nemen. Dus ja, het was anders, maar het was leuk.
“Snow Angels” is een boeiend drama en emotioneel zwaar beladen, maar werd er ook gelachen op de set?
[Lacht]. Ja, natuurlijk! Het is een zwaar verhaal, met hevige en emotionele scènes, en dat raakt je, of je het nu leuk vindt of niet. Als mens heeft het een impact op je. Maar toch hadden we veel plezier op de set. Ik heb het gevoel dat ik in en uit mijn emoties kan springen, dus als de camera niet draaide, stonden we grapjes te maken, vooral ook als Nikole daar was. En dat moet; als je dit soort verhalen vertelt, moet je tussen de opnames door kunnen lachen. Ik herinner me nog de opnamen van “Call Girl” [2012], ook met zware scènes; die film ging over prostitutie en mannen die kinderen misbruikten. Je moet grappen maken tussen de opnames. Ik denk dat de meest uitdagende projecten en shoots—en wat personages betreft, denk ik dat “Snow Angels” voor mij tot nu toe zeker de grootste uitdaging is geweest—me ook de leukste rollen hebben opgeleverd. Je moet een stapje hoger, je moet je werk als acteur naar een hoger niveau brengen net omdat het zo’n moeilijk personage is. Dat maakt het des te leuker omdat het een uitdaging is. Iedereen doet zijn uiterste best, en dat voel je ook op de set. Iedereen wil dat het de beste serie ooit wordt, en nu ben ik ook heel tevreden dat de reeks zoveel goede recensies heeft gekregen.

We weten dat de Zweedse regering voor een andere aanpak koos tijdens de pandemie, maar hoe moeilijk was het voor jullie tijdens de opnames? Moest je tijdens de repetities een mondmasker dragen of werd je bijvoorbeeld voortdurend getest?
Wel, we zijn vorig jaar in februari begonnen met de opnamen, dus dat was in het begin van de pandemie in Europa, en pas in maart was het ook echt in Zweden, denk ik. Iedereen zei, ‘Wat is dit?!’ Want niemand wist het. En als je het hebt over het nieuws lezen tijdens de opnamen, wij leefden allemaal in onze eigen, kleine bubbel. Ik stond heel ver verwijderd van al wat er in de rest van de wereld gebeurde. Dus we bleven verder opnemen, maar we hoorden al wel vaker dat er heel wat opnamen en filmsets werden stilgelegd, totdat wij uiteindelijk, denk ik, wereldwijd één van de weinigen waren die op dat moment nog draaiden. Zweden had geen lockdown zoals andere landen hadden; restaurants waren natuurlijk gesloten en zo, maar we moesten niet voor lange tijd binnen blijven. We draaiden volop, maar we wisten nooit of we de volgende dag nog wel konden verder werken. Dat zorgde voor een heel aparte sfeer; iedereen was opgelucht dat we konden werken, en het was altijd van, ‘Okee, cool, we hebben ons er vandaag doorheen gesparteld, hopelijk kunnen we morgen verder doen.’ Maar nadien begreep iedereen pas waar het allemaal om ging; we moesten een aantal scènes weglaten, bijvoorbeeld met baby’s. Die scènes hebben we dan enkele maanden later kunnen draaien, en veel scènes die we in Denemarken zouden opnemen, werden geschrapt omdat we niet konden reizen tussen Zweden en Denemarken—Denemarken was toen in lockdown. We hadden Deense acteurs die niet naar Zweden konden komen. Het werd erg problematisch, de planning onzeker, totdat het uiteindelijk werd zoals je net zei: maskers, handschoenen,… Natuurlijk kunnen wij acteurs geen maskers dragen tijdens de opnamen, maar off-camera en achter de camera waren er heel wat beperkingen. En dat was elke dag zo, tot het einde; we hebben zelfs aan “Snow Angels” gewerkt tot een week voordat de serie in Zweden werd uitgezonden.
Je praat erg gepassioneerd over je vak. Zijn er misschien actrices die je vroeger hebben geïnspireerd om actrice te worden?
Het grappige is dat ik meer geïnteresseerd ben in hoe films worden gemaakt; ik had altijd meer bewondering voor regisseurs, zoals Lukas Moodysson, die “Fucking Åmål” [1998, a.k.a. “Show Me Love”] had gemaakt. Die film was hier een enorm succes. Ik herinner me dat ik die film zag toen ik jong was, en ik stond versteld. Toen is mijn liefde voor film begonnen. En ik heb altijd bewondering gehad voor Julia Roberts, hoewel ik niet goed weet waarom. Ik hou niet zo van romantische films. Ik ben meer een “Snow Angels”-type dat houdt van die donkere, emotionele thrillers. Maar ze heeft ook zoveel verschillende en geweldige films gemaakt. Julia Roberts was er dus één van, want als kind hield ik van “Notting Hill” [1999]. Die film gaf me het gevoel van, ‘Ik wil haar zijn, ik wil acteur worden.’

Je hebt ondertussen heel uiteenlopende personages gespeeld, een brede waaier, van Astrid in “Vikings” tot Jenni in “Snow Angels”—van een grootschalig episch avontuur tot dit zeer intieme misdaaddrama, en dat in zo’n korte tijd. Dat is een hele prestatie.
Ik ben blij van dat te horen, want ons werk in deze branche is moeilijk, weet je. Er is altijd concurrentie; er zullen altijd acteurs zijn die beter zijn, of die er beter uitzien. Dus ik denk dat het voor mezelf belangrijk is om een stap terug te zetten en te kijken naar hetgeen ik heb gedaan. Ik weet niet of het bewust is geweest, maar ik vind het zalig om verschillende personages te spelen; dat is wat ik graag doe. Zoals je al zei, van een periodedrama in de tijd van de Vikingen, in een Amerikaans-Ierse productie, tot deze kleine, bijna indie misdaadthriller. Daar hou ik wel van. Ik hou van nieuwe uitdagingen door uiteenlopende rollen te spelen. Dat houdt me overeind, nieuwe en andere dingen proberen. Ik hoop dat ik dat kan blijven doen.
En dat zien we in “Snow Angels” vanaf de allereerste scène: je blijft het publiek verrassen. Ik denk niet dat men je gemakkelijk zal kunnen typecasten.
Dat is je doel als acteur; ik weet dat ik—althans in Zweden—veel thrillers en misdaadrollen heb gespeeld, maar ik heb ook het gevoel dat mijn personages altijd heel verschillend waren, en dat is belangrijk voor mij. Terwijl het daarentegen bijna normaal is dat ze je typecasten, en ik begrijp niet waarom. Ik weet niet hoeveel aanbiedingen ik na “Vikings” kreeg om een Viking of een lesbische Viking te spelen. Kom zeg! [Lacht.] Dat is ook niet interessant voor het publiek, om dezelfde acteur steeds weer hetzelfde personage te zien spelen. Je moet alles wat door elkaar halen, je fantasie gebruiken en verschillende rollen spelen. Dat maakt het voor iedereen interessanter, denk ik.
Zoom interview,
27 april 2021
“Snow Angels” (2021, trailer)
FILMS
THE GIRL WITH THE DRAGON TATOO (2011) DIR David Fincher PROD Scott Rubin, Ceán Chaffin, Søren Stærmose, Ole Søndberg SCR Steven Zaillian (boek “The Girl With the Dragon Tattoo” [2008] van Stieg Larsson) CAM Jeff Cronenweth ED Angus Wall, Kirk Baxter MUS Atticus Ross, Trent Reznor CAST Daniel Craig, Rooney Mara, Christopher Plummer, Stellan Skarsgård, Steven Berkoff, Robin Wright, Yorick van Wageningen, Joely Richardson, Josefin Asplund (Pernilla), Julian Sands
CALL GIRL (2012) DIR Mikael Marcimain PROD Mimmi Spång SCR Marietta von Hausswolff von Baumgarten CAM Hoyte Van Hoytema ED Kristofer Nordin MUS Mattias Bärjed CAST Sofia Karemyr, Josefin Asplund (Sonja), Ruth Vega, Pernilla August, Simon J. Berger, Sven Nordin, David Denick
CIRKELN, a.k.a. THE CIRCLE (2015) DIR Levan Akin PROD Benny Andersson, Ludvig Andersson, Cecilia Norman SCR Levan Akin, Sara Bergmark Elfgren (boek “Cirkeln” [2011] van Sara Bergmark Elkgren, Mats Strandberg) CAM Neus Ollé ED Gustav Wachtmeister MUS Benny Andersson CAST Josefin Asplund (Rebecka Mohlin), Helena Engström, Miranda Frydman, Irma von Platen, Hanna Asp, Leona Axelsen
CHAMPION OF THE WORLD (2021) DIR – SCR Aleksey Sidorov PROD Aleksey Sidorov, Nikita Milhalkov, Leonid Vereshchagin, Anton Zlatopolskiy CAM Mikhail Milashin ED Dmitri Komm CAST Konstantin Khabenskiy, Yvan Yankovskiy, Vladimir Vdovichenkov, Viktor Dobronravov, Viktor Sukhorukov, Diana Pozahrskaya, Josefin Asplund
TV SERIES/MINI-SERIES
ARNE DAHL: EFTERSKALV (2015), 2 episoden
SEPT NAINS ET MOI (2016), 24 episoden
VIKINGS (2016-2018), 18 episoden
CONSPIRACY OF SILENCE (2019), 8 episoden
SANCTUARY 52019), 8 episoden
TOP DOG (2020), 8 episoden
SNOW ANGELS (2021), 6 episoden
SHORTS
PISKA EN MATTA (2013)
STÖDGRUPPEN (2016)
WOODLAND CEMETERY (2019)