Daniel Hart (geb. 1976) is een Amerikaanse filmcomponist die op driejarige leeftijd viool begon te spelen. Ongeveer twintig jaar geleden vormde hij de band The Physics of Meaning, en als lid van andere bands, waaronder Dark Rooms (sinds 2013), bracht hij verschillende platen en studioalbums uit, waaronder zijn eerste soloplaat, “The Orientalist” (2011).

Nadat filmregisseur David Lowery hem vroeg om de filmmuziek te schrijven voor diens debuutfilm, “St. Nick” (2009), begonnen ze samen te werken en tot dusver scoorde Hart alle films van Lowery. In een ongedateerd interview met Filmmaker Magazine zei Hart dat ze na Lowery’s kortfilm “Pioneer” (2011) ‘een muzikale taal begonnen te ontwikkelen die overeenkwam met Davids esthetiek als filmmaker.’

Tussendoor schrijft hij ook filmmuziek voor andere regisseurs, zoals met “Comet” (2014), “Tumbledown” (2015) en “Return to Sender” (2015). Hart schrijft ook muziek ook voor kortfilms, documentaires en tv-programma’s.

Afgelopen oktober waren zowel David Lowery als Daniel Hart eregasten op het Film Fest Gent in België. Tijdens een zeer interessante masterclass vertelden ze over hun manier van werken.

Op het festival werd Hart ook genomineerd voor de World Soundtrack Award als Filmcomponist van het Jaar, en voor Best Original Song voor “Blome Swete Lilie Flour” uit de film “The Green Knight” (2021). Tijdens zijn bezoek aan België had ik ook de gelegenheid om met Daniel Hart te praten over zijn werk als filmcomponist.

Ben je een film buff, in de zin dat je ook geïnteresseerd bent in filmmuziek uit de jaren veertig en vijftig van vorige eeuw?

Ja. Onlangs hoorde ik voor het eerst de muziek van “A Place in the Sun” [1951]. Franz Waxman. Ik heb de film nooit gezien, maar ik heb de muziek gehoord en ik vind die geweldig. Dus nu moet ik de film zien. Maar een film buff… als ik aan een film buff denk, stel ik me iemand voor die meer weet over oudere films dan ik. Bij alles van vóór de jaren zeventig heb ik het gevoel dat ik niet genoeg weet om mezelf als een echte filmfanaat te beschouwen. Maar ik hou echt van alles wat ik zie en alles wat ik hoor, en ik probeer zoveel mogelijk naar filmmuziek te luisteren—ook muziek van oude films.

“A Place in the Sun” (1951, trailer)

Zijn er nog filmcomponisten uit die tijd die je ook interessant vindt? Je noemde Franz Waxman, maar hoe zit het bijvoorbeeld met Max Steiner of Bernard Herrmann?

Ja, natuurlijk, de meesters. Er zijn drie filmcomponisten die verantwoordelijk zijn voor de structuur van de moderne filmmuziek: Max Steiner, Alfred Newman en Bernard Herrmann. Bernard Herrman is ook één van mijn favoriete componisten, van “Citizen Kane” [1941] helemaal tot aan “Taxi Driver” [1976]. Die muziek is onberispelijk, beter kan niet.

Hoe sta je tegenover het werk van buitenstaanders zoals Anton Karras die de muziek van “The Third Man” schreef?

Ik hou van die score, ik heb de film meerdere keren gezien. Zoals “The Adventures of Robin Hood” [1938, muziek van Erich Wolfgang Korngold], “Citizen Kane,” “Casablanca” [1942, muziek van Max Steiner],… Als ik aan mijn favoriete componisten denk, ze zijn allemaal heel herkenbaar. Ze hebben een bepaalde stijl die je terugvindt in al hun werk. Maar er zijn ook enkele kameleons die ik echt leuk vind, en ik vind van mezelf dat ik ook een beetje een kameleon ben omdat er zoveel muziekstijlen zijn waarin ik geïnteresseerd ben, en er zijn zoveel muziekstijlen die ik heb bestudeerd—of het geluk heb gehad om ze te spelen, zoals in een groep bij een live optreden. Ik kom dus in contact met veel muziek en ben zó geïnteresseerd in verschillende soorten muziek, dat ik me heel gelukkig prijs dat ik zoveel kansen in film heb gekregen om nieuwe dingen uit te proberen, te ontdekken en mezelf uit te drukken in verschillende muziekstijlen.

“The Third Man” (1949, trailer)

Hoe is het voor jou allemaal begonnen?

Ik denk dat het een combinatie is van een paar dingen. Ik ben opgegroeid in een zeer muzikale familie en begon op zeer jonge leeftijd viool te spelen. Ik denk dat de viool, in tegenstelling tot de piano of zelfs de cello, de concert master is. Er zijn door de eeuwen heen zoveel vioolconcerten geschreven, het is een zeer melodisch instrument en daarom is het in zekere zin ook de leider van het orkest. Dus als je begrijpt hoe een viool zich verhoudt tot een melodie, dat is volgens mij de sleutel is om een goede filmcomponist te zijn. Sinds ik muziek begon te leren of toen ik in melodische termen begon te denken en me kon inleven in sterke melodieën, dacht ik dat dat een heel belangrijk aspect was. Ook mijn liefde voor theater speelt daarin mee. Ik heb aan de universiteit een diploma behaald in toneelschrijven, niet voor muziek dus. Theater is dus mijn andere passie. Ik denk dat mijn interesse in personages en dialoog, en de mogelijkheden over hoe je een verhaal vertelt—dat komt in film allemaal aan bod—daar was ik heel gepassioneerd over en ik heb ze allemaal bestudeerd. Dus als ik naar films kijk, zoek ik naar aanwijzingen; ik heb graag dat een film me vertelt wat voor soort muziek hij nodig heeft, en ik denk dat deze interesse in het scenario en in karaktermotivatie me helpt bij het schrijven van muziek.

Je schreef de muziek voor “Pete’s Dragon” [2016] voor een groot orkest. Wat is het verschil tussen het schrijven van zo’n partituur en de muziek voor een meer intieme film als “The Old Man & the Gun” [2018]?

Een partituur als “Pete’s Dragon” is meer een puzzel, en het is ook alsof iemand me een extra schilderborstel geeft en een extra kleurenpalet om uit te kiezen. Hoewel ik het heerlijk vind om voor ensembles van elke omvang te schrijven, want ik vind het ook interessant om de score van een film als “The Old Man & the Gun” te schrijven. Als twintiger heb ik jazz vaak live gespeeld, dat was heel bijzonder. Het was de eerste muziek waar ik echt een goede band mee had toen ik zestien of zeventien was. Dus het geeft me veel voldoening, en ik wilde al jaren een jazzpartituur schrijven voordat ik de muziek voor “The Old Man & the Gun” schreef. Maar het geeft me evenveel voldoening om voor een gans orkest te componeren, want daar heb je zoveel meer lagen en kun je met je muziek veel meer vertellen omdat er veel meer instrumenten bij betrokken zijn. Er is meer om uit te kiezen, er moet meer worden gecommuniceerd en er is ook meer druk. Je moet uitzoeken wat er door elk instrument wordt gezegd, hoe ze samengaan en hoe je met een groot ensemble werkt zonder de dialogen te verstoren. Dat zijn allemaal uitdagingen waar je niet zo vaak aan moet denken bij een kleiner ensemble. Dus ik hou ook van componeren voor een orkest; het is zo leuk omdat er zoveel meer kleuren zijn en een extra schilderborstel.

De films waar we nu over spreken, zijn geregisseerd door David Lowery. Wat is het geheim van jullie samenwerking?

Het verschilt nogal van project tot project. David is de belangrijkste regisseur waarmee ik werk en hij is de belangrijkste persoon die me de kans heeft gegeven om al die verschillende muziekstijlen te verkennen. Hij wil zich ook niet herhalen en hij wil dat ik voor de volgende film andere muziek breng dan bij de vorige film. Het hangt niet alleen af van wat David wil, maar ook van wat de producers willen en nodig hebben. Bij “Pete’s Dragon” bijvoorbeeld verwacht Disney een demo te horen die zo goed mogelijk als het orkest klinkt, en dat kan, omdat de technologie staat waar hij nu staat. Het kost veel tijd om software te gebruiken om orkestsamples te maken en om ze heel realistisch te laten klinken, maar dat is wel wat ze de verwachten. Dus voor een score als voor “Pete’s Dragon” is er software-orkest—niet volledig gearrangeerd omdat het eerst naar een orchestrator moet voordat het wordt opgenomen—maar ten minste tachtig procent van de arrangementen en van het orkest moet vooraf worden gehoord om hun goedkeuring te krijgen. De dagen dat Bernard Herrmann piano speelde voor Alfred Hitchcock—en dat was het enige dat Hitchcock hoorde voordat ze de score opnamen—die dagen zijn voorbij. Behalve misschien voor John Williams. Misschien kan hij dat nog klaarkrijgen, maar voor de rest van ons zijn die dagen voorbij [lacht]. Dus mensen weten dat de technologie er is om te laten horen hoe het allemaal gaat klinken alvorens het wordt opgenomen met alle instrumenten. De verwachting is dat ik hen dat van tevoren laat horen.

“A Ghost Story” [2017] was de volgende film waar jij en David Lowery aan werkten na “Pete’s Dragon.” Dat is werkelijk een prachtige score. Hoe kwam die tot stand?

We hadden toen geen producenten; A24 kocht nadien de film, maar toen we hem maakten, waren wij de enigen. Alleen David en ik beslisten wat we goed vonden en wat niet. Just the two of us. Ik heb toen een groot deel van de score thuis in m’n eigen studio opgenomen en speelde veel van de instrumenten zelf. De demo die ik naar David stuurde, was vaak het eindproduct, of kwam er dicht in de buurt. Ik houd dit in gedachten als ik het zelf opneem, want ik wil ervoor zorgen dat alles klopt en ervan uitgaan dat het meteen het muziekstuk kan zijn dat in de film terechtkomt. Bij “A Ghost Story” bestond ongeveer tachtig procent van de score uit de demo’s die ik maakte—de eerste versie dus, omdat we allebei vonden dat de muziek vanaf het begin klopte. Bij een film is het voor mij heel gemakkelijk om muziek te vinden die de film nodig had en die ik nadien thuis kan opnemen. En dat kan best snel gaan eens ik weet wat ik wil. Er zit dus nogal wat verschil in het materiaal dat ik aan David geef—soms is dat veel, soms een beetje, soms is het meteen het eindproduct. Bij “The Old Man & the Gun” wisten we allebei vanaf het begin dat de score gebaseerd zou zijn op een pianotrio: piano, bas en drums, en ze zouden allemaal worden opgenomen door professionele jazzmuzikanten, betere jazzmuzikanten dan ik. Dus toen ik de demo’s voor “The Old Man & the Gun” schreef, wist ik dat alles wat ik aan het schrijven was—met behulp van softwarepiano, softwarebas en softwaredrums—uiteindelijk zou worden vervangen. Ik besteedde er niet veel aandacht aan om ze zo echt mogelijk te laten klinken, wel net genoeg om David een idee te geven hoe het uiteindelijk zou klinken en dan gebruikte hij zijn fantasie om het zich te kunnen voorstellen.

“A Ghost Story” (2017, trailer)

Je sprak daarnet over je muziekstudio. Ik stel me voor dat filmcomponisten als geïsoleerde kluizenaars de hele nacht doorwerken, met om vijf uur ’s ochtends een pizza die onder de deur wordt geschoven.

[Lacht.] Wel, als er pizza is, komt het omdat ik naar de keuken ging om hem zelf klaar te maken [lacht]. Maar anders, ja. Sommige componisten werken met vier teams, maar in het begin doe ik het meeste werk zelf. Wanneer ik samenwerk met anderen, werken zij vanuit hun thuisstudio en ik vanuit de mijne. Dus ja, ik ben altijd thuis en alleen aan het werk, ik sluit mezelf urenlang op in die kamer, tot ’s avonds laat en soms tot vijf uur’ s morgens, muziek schrijven, op instrumenten spelen. Viool, cello, gitaar, basgitaar, percussie… Ik heb zoveel instrumenten dat het thuis nog net veilig genoeg is en dat ik niet over struikel. Ik heb ze op een plek staan dat ik ze gemakkelijk en meteen kan vastnemen en kan beginnen te spelen of opnemen.

Met wie werk je het meeste samen? Met de editor misschien? Want jij doet je werk ook vooral tijdens de postproductie, neem ik aan?

Ja, maar het voelt voor mij alsof de regisseur mijn belangrijkste kompaan is, omdat hij me gaat vertellen wat werkt en wat niet. Puur in functie van logistieke en technische behoeften, is de music editor mijn redder in nood [lacht]. Hij is mijn naaste partner omdat ik hem de muziek doorstuur, en zij monteren het met de film en bezorgen het aan de regisseur. Maar nogmaals, het hangt allemaal af van de film zelf. Soms stuur ik zelf alles naar de regisseur.

Dus je werkt niet met de picture editor?

Nee, meestal niet. Bij de meeste projecten waar ik aan werk, is er een music editor. Hij is de link tussen postproductie en mezelf, omdat de editor zelf meer dan genoeg werkt heeft. Maar nogmaals, het varieert. David is zelf ook editor bij de meeste van zijn films, of hij is één van de editors. We kunnen dus veel dingen tussen ons beiden heen en weer sturen, vooral met “The Green Knight” [2021] was dat het geval, want die film nam veel tijd in beslag. Als je meer dan een jaar aan een film werkt en de music editor komt er pas op het laatste bij, dan ben ik al klaar met alles op te nemen. Dus bij “The Green Knight” was er het grootste deel van de tijd alleen David als editor en regisseur, en ik.

“The Green Knight” (2021, trailer)

Hoe kreeg je die authentieke look en feel voor “The Green Knight”?

Wel, mijn ouders waren allebei musici en ze waren erg geïnteresseerd in middeleeuwse muziek. Ze behoorden tot de Church of England, dus je zou kunnen zeggen dat de research voor “The Green Knight” al gebeurd was toen ik in de baarmoeder zat [lacht]. Ik zong als kind in het kerkkoor van mijn moeder en leerde al die middeleeuwse christelijke muziek, de melodieën, het ritme, de cadans. Dus dat is er een onderdeel van. En ik heb voor een film nooit zoveel research gedaan als voor deze film. Dat speelt ook mee, denk ik, met veel onderzoek van het Middelengels omdat ik nogal wat teksten moest schrijven—er zitten nogal wat liedjes in de film—en onderzoek naar Middelengelse poëzie en muziek, taal en syntaxis. Ik heb ook een paar instrumenten voor me laten bouwen, zoals een Zweeds middeleeuws instrument genaamd de nyckelharpa. Er is één persoon—of zeker toch één persoon in de Verenigde Staten—die dat kan maken. Ik had hem gebeld en gevraagd of hij er voor mij één wilde maken. Dus hij maakte een nyckelharpa. Het is een middeleeuws snaarinstrument dat wordt bespeeld met een strijkstok, dus het heeft wat weg van een viool. Maar je houdt het over de borst, zoals een gitaar. En in plaats van met je vingers op de snaren te drukken, doe je dat op houten toetsen die aan de zijkant van het instrument zitten. Het is dus deels een viool, deels piano. Het klinkt heel mooi en het was ook één van de belangrijkste instrumenten voor de score van “The Witch” [2015], de film van Robert Eggers. Componist Mark Korven gebruikte daarvoor veel een nyckelharpa. Als je het hoort, het voelt ook oud aan, als een middeleeuws instrument. Dus dat heb ik voor mij laten maken en ik heb geleerd hoe ik erop moest spelen. Ik had het voordeel dat ik al lang viool speelde, dus het was relatief gemakkelijk om te leren. Maar ik vond dat het een heel middeleeuws gevoel gaf.

Als je naar een film van jezelf kijkt, ben je dan kritisch over je eigen werk?

Ik ben altijd kritisch omdat er altijd ruimte is voor verbetering, vind ik. En ik verander en leer altijd bij. Als ik niet kritisch was, zou ik denken dat ik niets nieuws had geleerd sinds ik die muziek heb geschreven [lacht].

En eens je je score uit handen geeft, kan je het dan ook gemakkelijk loslaten?

Het is gemakkelijker om sommige dingen los te laten dan andere. We hebben bijvoorbeeld heel lang aan “The Green Knight” gewerkt en ik moest de muziek een paar keer herschrijven omdat de montage zo vaak veranderde. Dus die muziek hoor ik nog steeds, die zit nog steeds in mijn hoofd—ook nu nog. Ook “A Ghost Story” omdat ik een heel goede band heb met die film. Ik ben heel trots op wat we hebben gemaakt en ik ben heel trots op de muziek die ik ervoor heb geschreven. Dat is als een geschenk; het zit nog steeds in mijn hoofd en ik vind het leuk dat het er nog steeds is. En dan kun je projecten hebben waar je niet zo nauw mee betrokken was, of omdat het heel vlug moest gebeuren vanwege de tijdsdruk. Daar denk ik minder vaak aan. Dan moet ik bijna opnieuw naar die muziek luisteren om het me te herinneren. Soms hoor ik muziek die ik heb geschreven en het duurt even voordat ik die herken; soms herinner ik me dingen die ik heb gemaakt helemaal niet meer.

Heb je nog tijd om een album op te nemen of een concert te geven?

Ja. Misschien niet de afgelopen vier maanden toen ik tegelijkertijd aan een film en een tv-programma werkte—dat waren allebei zeer intense projecten—dus het lukt me niet altijd. Maar mijn band Dark Rooms bracht begin dit jaar nog muziek uit. Wat optredens betreft, ik was erg terughoudend om op te treden tijdens de pandemie. Je ziet dat ik nu nog steeds een mondmasker draag. Ik neem meer voorzorgsmaatregelen dan de meeste mensen nu in 2022 nog nemen, dus ik heb niet opgetreden tijdens de pandemie, behalve hier en daar een paar kleine dingen. Maar ik mis het heel hard en ik heb het gevoel dat er een opening is die gevuld moet worden. Binnenkort zullen er waarschijnlijk wel een paar concerten volgen. Misschien begin volgend jaar. Ik hoop altijd tijd te maken voor een live optreden, want dat deed ik voordat ik filmmuziek begon te schrijven. Dat is mijn eerste grote liefde en het is een deel van mij.

Film Fest Gent
19 oktober 2023

FILMS

ST. NICK (2009) DIR – SCR – ED David Lowery PROD James M. Johnston CAM Clay Liford MUS Daniel Hart CAST Savanna Sears, Tucker Sears, Monique Byars, Riley Cole, Harry Goaz, Barlow Jacobs, Andrew Sensening

AIN’T THEM BODIES SAINTS (2013) DIR – SCR David Lowery PROD Cassian Elwes, James M. Johnston, Amy Kaufman, Toby Halbrooks, Jay Van Hoy, Lars Knudsen CAM Bradford Young ED Craig McKay, Jane Rizzo MUS Daniel Hart CAST Casey Affleck, Rooney Mara, Ben Foster, Keith Carradine, Kennadie Smith, Jacklynn Smith, Nate Parker, Robert Longstreet, Charles Baker

COMET (2014) DIR – SCR Sam Esmail PROD Lee Clay, Chad Hamilton CAM Eric Koretz ED Franklin Peterson MUS Daniel Hart CAST Emmy Rossum, Justin Long, Eric Winter, Kayla Servi, Ben Scott, Lou Beatty Jr., Ben Pace, Nicole Lucas, Connie Jackson

TUMBLEDOWN (2015) DIR Sean Mewshaw PROD Margot Hand, Kristin Hahn, Aaron L. Gilbert SCR Desi van Til (story by Sean Mewshaw, Desi van Til) CAM Seamus Tierney ED Sandra Adair, Suzy Elmiger MUS Daniel Hart, Damien Jurado CAST Rebecca Hall, Jason Sudeikis, Blythe Danner, Dianna Agron, Joe Manganiello, Griffin Dunne, Richard Masur, Maggie Castle, Alex Quijano

RETURN TO SENDER (2015) DIR Fouad Mikati PROD Holly Wiersma SCR Joe Gossett, Patricia Beauchamp CAM Russell Carpenter MUS Daniel Hart CAST Rosamund Pike, Shiloh Fernandez, Nick Nolte, Camryn Manheim, Alexi Wasser, Rumer Willis, Ileana Douglas, Ryan Philippe

LOST IN THE SUN (2015) DIR – SCR Trey Nelson PROD Clay Floren, Aimee Shieh, Clay Pecorin CAM Robert Barocci ED Storm Choi [Michael Choi] MUS Daniel Hart CAST Josh Duhamel, Josh Wiggins, Lynn Collins, Emma Fuhrmann, Al Hayter, Larry Jack Dotson, Luis Olmeda, Michael Anthony Jackson

HALF THE PERFECT WORLD (2016) DIR – SCR Cynthia Fredette PROD Cynthia Fredette, Kaer Vanice, Gregory Levitin CAM Ivan Cortazar ED Louise Ford MUS Daniel Hart CAST Heather Lind, Ryan O’Nan, Cara Buono, Janel Moloney, Remy Auberjonois, Clare Foley, Toby Leonard Moore, Kate Jennings Grant

PETE’S DRAGON (2016) DIR David Lowery PROD Jim Whitaker SCR David Lowery, Toby Halbrooks (screenplay PETE’S DRAGON [1977] by Malcolm Marmorstein; story by Seton I. Miller, S.S. Field) CAM Bojan Bazelli ED Lisa Zeno Churgin MUS Daniel Hart CAST Bryce Dallas Howard, Robert Redford, Oakes Fegley, Oona Laurence, Wes Bentley, Karl Urban, Isiah Whitlock Jr.

A GHOST STORY (2017) DIR – SCR – ED David Lowery PROD Adam Donaghey, James M. Johnston, Toby Halbrooks CAM Andrew Droz Palermo MUS Daniel Hart CAST Casey Affleck, Rooney Mara, McColm Cephas Jr., Kenneisha Thompson, Grover Coulson, Liz Franke, Barlow Jacobs, Richard Krause, David Lowery

THE OLD MAN & THE GUN (2018) DIR David Lowery PROD Robert Redford, James M. Johnston, James D. Stern, Jeremy Steckler, Dawn Ostroff, Anthony Mastromauro, Toby Halbrooks, Bill Holderman SCR David Lowery (article by David Grann) CAM Joe Anderson ED Lisa Zeno Churgin MUS Daniel Hart CAST Casey Affleck, Robert Redford, Sissy Spacek, Danny Glover, Elisabeth Moss, Tom Waits, Keith Carradine, John David Washington, Isiah Whitlock Jr.

LIGHT OF MY LIFE (2019) DIR – SCR Casey Affleck PROD Teddy Schwarzman, John Powers Middleton CAM Adam Arkapaw ED Christopher Tellefsen, Dody Dorn MUS Daniel Hart CAST Casey Affleck, Anna Pnioswky, Tom Bower, Elisabeth Moss, Hrothgar Mathews, Timothy Webber, Thelonius Serrell-Freed

THE LAST LETTER FROM YOUR LOVER (2021) DIR Augustine Frizzell PROD Pete Czernin, Jennifer Weiss, Simone Urdl, Graham Broadbent SCR Nick Payne, Esta Spalding (book “The Last Letter From Your Lover” [2011] by JoJo Moyes [Pauline Sara Jo Moyes]) CAM George Steel ED Melanie Oliver MUS Daniel Hart CAST Felicity Jones, Callum Taylor, Joe Alwyn, Nabhaan Rizwan, Shailene Woodley, Wendy Nottingham, Emma Appleton

THE GREEN KNIGHT (2021) DIR – SCR – ED David Lowery PROD Anjay Nagpal, James M. Johnston, Tim Headington, Toby Halbrooks CAM Andrew Droz Palermo MUS Daniel Hart CAST Dev Patel, Alicia Vikander, Joel Edgerton, Joe Anderson, Noelle Brown, Sarita Choudhury, Anaïs Rizzo, Nita Mishra, Tara Mae, Atheena Frizzell

PETER PAN & WENDY (2023) DIR David Lowery PROD Joe Roth, Jeff Kirschenbaum, Jim Whitaker SCR David Lowery, Toby Halbrooks (adaptation of PETER PAN [1953, animated] by J.M. Barrie; story by Ted Sears, Erdman Penner, Bill Peet, Winston Hibler, Joe Rinaldi, Milt Banta, Ralph Wright, William Cottrell) CAM Bojan Bazelli ED Lisa Zeno Churgin MUS Daniel Hart CAST Alexander Molony, Ever Anderson, Jude Law, Yara Shahidi, Joshua Pickering, Jim Gaffigan, Noah Matthews Matofsky