De Schotse acteur James McAvoy (geb. 1979) is een bekroonde filmster die de voorbije twee decennia in een grote verscheidenheid aan films heeft gespeeld, van blockbusters als “X-Men: First Class” (2011) en bijhorende sequels, tot films die meerdere Oscarnominaties kregen waaronder “The Last King of Scotland” (2006) en “Atonement” (2007), en arthouse films als “Filth” (2013).

Door de jaren heen liet hij zich in Londen ook opmerken in verschillende West End producties. In M. Night Shyamalan’s “Split” (2016) en “Glass” (2019) speelde hij een personage met drieëntwintig persoonlijkheden, en verder was hij te zien aan de zijde van o.m. Anne Hathaway, Maggie Smith, Saoirse Ronan, Angelina Jolie, Helen Mirren, Jennifer Lawrence, Jessica Chastain en Charlize Theron.

Afgelopen weekend was hij de eregast op FACTS Belgian Comic Con in Gent, waar hij voor zijn half uur durende Q&A op een grote opkomst mocht rekenen. Omdat SAG-AFTRA, de vakbond die heel wat acteurs vertegenwoordigt, momenteel staakt tegen de grote studio’s, netwerken en streamers, werden een aantal richtlijnen opgesteld om acteurs toch de kans te geven om deel te nemen aan dergelijke evenementen. Zo verzoeken ze de gasten om niet in te gaan op hun werk of de personages die ze spelen, en reacties te vermijden die kunnen worden beschouwd als promotie voor projecten die onder de stakingsregels van de vakbond vallen. Daarom bespreken acteurs andere, meer algemene onderwerpen over hun leven en werk.

In het eerste deel van James McAvoy’s Q&A stelde de moderator vragen, waarna het publiek ook de kans kreeg om zich te laten horen, zolang ze bij hun vragen de stakingsregels respecteerden.

James, is dit je eerste keer in België?

Nee. Ik heb in Oostende gefilmd [“Filth,” 2013], en op mijn twaalfde was ik in Blankenberge. Dat is het.

Is er iets dat je opvalt aan België of de Belgen?

Ik kreeg meteen een voorproefje van hoeveel mensen hier van bier houden. Toen ik gisteravond aankwam, stonden er ongeveer twaalf mensen voor het hotel waar ik logeerde blikjes bier te drinken.

Toen ik in Groot-Brittannië was, was er een beroemd drankspel, ‘Noem drie beroemde Belgen.’ Kun jij dat?

Jean Claude Van Damme. Ik ben een grote voetbalfan en ook een Spurs-fan, dus ik zou zeggen Toby Alderweireld, Jan Vertonghen en de man die het bij Chelsea niet lijkt te redden—ik weet niet waarom het niet kan, of waarom ze het bij hem niet voor mekaar krijgen, maar Romelu Lukaku is geweldig.

En drie beroemde Schotten?

Wel, er zijn best veel acteurs die ik zou kunnen noemen, maar er zijn ook Alexander Graham Bell en Robbie Burns.

Wat is volgens jou het voordeel van acteur zijn?

Het voordeel van acteur zijn… ik weet het niet. Als je een succesvol acteur bent en je kan veel werken, dan werk je onafgebroken. Werk je niet, dan ben je gewoon uit het gezichtsveld verdwenen. Slechts weinig mensen zijn vertrouwd met dat ritme. De meesten werken vijftig weken per jaar, van negen tot vijf. Wanneer ik werk, is dat van zes uur ’s ochtends tot acht uur ’s avonds, maar als ik niet werk, ben ik gewoon vrij. Dan ben ik bij mijn kinderen, mijn vrienden en mijn partner. Dat is wel een voordeel.

Wat is het meest onverwachte aan acteren?

Ik weet niet of jullie dit weten, want het lijkt echt glamoureus als we hier zijn of wanneer we op de rode loper staan. Maar toch is het waarschijnlijk één van de minst glamoureuze jobs die je kan doen. Je hebt het over het algemeen koud wanneer je moet doen alsof je het warm hebt, of je hebt het warm—té warm—wanneer wordt verondersteld van het koud te hebben. Je zit altijd in het water, of je zit onder het bloed. Dus het is lang niet zo glamoureus, denk ik. Mensen denken dat wel, maar pas wanneer we een film gaan verkopen, wordt het glamoureus.

Wat is de moeilijkste emotie om uit te drukken? Huilen, lachen, iets anders?

Ik vind ze niet echt moeilijk. Als het scenario echt goed is, komt het vanzelf. Is het scenario slecht en ze je vragen om te huilen, dan wordt het heel moeilijk om te huilen. Wanneer ze bij een slecht scenario vragen om te lachen, is het moeilijk om te lachen. Zolang het scenario goed is, heb ik het gevoel dat alles vanzelf gaat, gewoon omdat het verhaal uit jezelf komt.

Mocht je geen acteur zijn, wat had je dan graag willen worden?

Als ik geen acteur was geworden, was ik waarschijnlijk bij de Marine gegaan. Dus als ik niet naar de toneelschool was gegaan, had ik dat waarschijnlijk gedaan. Ik had ook graag parkwachter willen worden in een groot nationaal openluchtpark, waar ik in de buitenlucht kan werken.

Heb je tips voor iemand die acteur wil worden?

Ik heb het gevoel dat veel mensen met wie ik tegenwoordig praat, zeggen, ‘Ik wil acteur worden’, en dan vraag ik, ‘Wat doe je daaraan?’ ‘Ik weet het niet, ik wil gewoon een agent hebben.’ Maar je moet óf naar de toneelschool, óf je moet gewoon acteren, ongeacht je leeftijd—acht, zestien, twintig, dertig, veertig. Zodra je besluit dat je acteur wil worden, begin dan met acteren. Wat betekent dat concreet? Ga naar een amateurgezelschap, ga naar een toneelschool, ga naar een jeugdtheater, zorg ervoor dat je voor mensen staat, presteert en faalt. Door te falen en niet gewaardeerd te worden zal je je ego op een slechte manier verliezen, en je wordt jezelf op het podium zonder je zorgen te maken over iets anders. Ik zou dus zeggen, ‘Op het podium staan, zelfs al is het amateur- of jeugdtheater of iets dergelijks, dat is gezond voor je.’ Zelfs als je geen acteur wil worden, is het gezond voor je gevoel van eigenwaarde, voor je ego, en je vermogen om aan kritiek te weerstaan, omdat je echt goed wordt. Het maakt niet uit wat mensen van je denken, want als je er wel of geen controle over hebt, of je mij nu leuk vindt als acteur of niet, ik kan niet bepalen of je mijn vertolking goed vindt. Het enige waar ik controle over heb, is wat ik je probeer te geven. En daar schuilt een bepaalde kracht in. Dus zelfs als je geen acteur wil worden, zou ik altijd een vorm van acteren en een soort performance voorstellen. Ik denk dat het je helpt om ’s nachts beter te slapen.

Op een filmset staan moet spannend zijn, maar ook vermoeiend. Zijn er rituelen die je helpen?

Alcohol, grote hoeveelheden alcohol [lacht]. Nee. Nee, dat doe ik echt niet; ik vind het gewoon heel gemakkelijk om naar huis te gaan, alles uit te schakelen en naar bed te gaan. Ik at elke avond een broodje als ik thuiskwam van theater. Een dikke sandwich met kaas en hesp met uien erop, tot ik besefte dat ik mijn stem aan het verliezen was. Ik realiseerde me dat ik ’s avonds een broodje at en daarna ging liggen, waardoor ik mijn stem verloor vanwege het maagzuur, dus ja. Dan stop je met dat ritueel.

Acteer je nu al meer dan twintig jaar?

Ik ben vierenveertig, dus ik acteer al achtentwintig jaar.

Wat is er in die achtentwintig jaar in je vak het meest veranderd?

Wat is het meest veranderd… Ik weet het niet, man. Ik ben veel veranderd. Ik ben ouder en wijzer en hopelijk beter. Ik denk dat de scenario’s die ik krijg minder af zijn. Ik kreeg altijd scenario’s en het voelde alsof we die meteen konden verfilmen. Tegenwoordig krijg ik scenario’s, of ik krijg een scenario voor een TV-programma, en de rest is nog niet geschreven. Dat gebeurt terwijl we het programma maken. Bij mij was dat vroeger nooit zo. Bij filmscenario’s is er minder geld voor development, dus ik krijg een scenario dat misschien de derde versie is, terwijl ik vroeger de zevende versie kreeg. Dan begin je aan iets dat minder goed voorbereid aanvoelt. Dat is misschien het enige of het belangrijkste verschil.

Geef je de voorkeur aan CGI of echte speciale effecten?

Speciale effecten uit het echte leven genieten altijd de voorkeur, maar soms zijn ze gewoon niet haalbaar. Maar ik vind het niet erg om met CGI te werken, en ik vind het niet erg om met een groen scherm te werken. Nogmaals, als je een goed scenario hebt, is een groen scherm ook een heel goed idee. Heb je een slecht scenario en je werkt met echte mensen, dan wordt het heel moeilijk. Bij een goed scenario kun je met enkel tennisballen spelen, en dat maakt me ook gelukkig, weet je.

Je bent heel beroemd. Stoort je dat of vind je het niet erg?

[Lacht.] Ik hou er niet van, maar ik haat het ook niet. Het is voor mij nooit iets vreselijks geweest. Het heeft mijn leven nooit zodanig beïnvloed zoals het wel gebeurt bij sommige mensen die tot de top vijf procent behoren. Dus ik heb geluk. Over het algemeen houd ik er niet van, maar ik haat het ook niet. Het is wat het is. Roem komt soms goed van pas, maar soms heeft het mij ook gekwetst. Maar het is goed zo; het is gewoon een deel van het werk, het hoort erbij.

Heb je ooit je bekendheid gebruikt om bijvoorbeeld een tafel in een volgeboekt restaurant te bemachtigen?

Absoluut. Meestal loop ik rond met een hoed en een bril, maar soms, als je naar een restaurant gaat, denk je soms hoe geweldig het zou zijn om een tafel te krijgen terwijl het volgeboekt is. Dus ik zet de hoed en de bril af en zeg, ‘Hallo! Hoe gaat het met je?’ En de mensen waarmee ik op stap ben, zeggen dan, ‘Jij vraagt het, jij vraagt het.’ Het werkt niet altijd, maar soms wel.

Wat is je vreemdste verhaal over beroemd zijn?

Oh my God. Ik heb ooit een koppel ontmoet op een feestje. De vrouw besloot mij te vertellen dat ik haar extraatje was. Weet je, het is alsof je een lijst hebt van vijf mensen of zo, en als je partner één van hen ontmoet, mag hij of zij iets met hem of haar doen, en omgekeerd. Ik stond blijkbaar bovenaan haar lijst. Ze hadden nooit gedacht dat ze mij zou ontmoeten, maar ze hadden hun lijst. De man zei, ‘Wat maakt het uit.’ Maar die vrouw niet. Ze ging naar het toilet en de man zei, ‘Ik hou van haar, man. Ik hou écht van haar.’ Ik dacht, ‘Ik doe dit niet.’ Ik was destijds getrouwd—ik ben nu getrouwd. Dus ik zei, ‘Ik ga nergens heen met je partner.’ Maar het was vreemd. Ze vertelde me dat de meeste mensen iemand als Channing Tatum bovenaan hun lijst zouden plaatsen. Maar ze zei, ‘Ik niet’ [lacht].

Nog een laatste vraag voordat we naar het publiek gaan. Je hebt kinderen. Heeft het vaderschap jouw leven veranderd?

Het geeft je een gans ander perspectief. Je beseft dat wat je wil en wat je doet veel minder belangrijk zijn; je kinderen zijn het allerbelangrijkste, of je dat nu leuk vindt of niet. Ze zijn je eerste en laatste consideration, voor de volle honderd procent. Je wordt de minst belangrijke persoon in je leven.

Dames en heren, hier is jullie kans om te schitteren. Ga alsjeblieft in de rij staan. Er zijn een paar basisregels: alleen Engels, één vraag per persoon, duidelijk articuleren en spreken in de microfoon, en respecteer alstublieft de regels die we in het begin hebben uitgelegd. Dus geen vragen over series, films, of namen. Gewoon algemene vragen.

[Toch werden enkele vragen gesteld over zijn films of zijn rollen. James McAvoy’s antwoord was dan telkens, ‘Het spijt me, dat is een vraag die ik nu niet kan beantwoorden. Ik ben momenteel aan het staken en mag niet praten over mijn werk.’ Hier is een selectie van de vragen die door het publiek werden gesteld]

Hallo James, ik vond je acteerwerk altijd leuk, maar nu vind ik je ook leuk als persoon en als mens. Ik ben naar veel conventies geweest, en meestal nemen acteurs niet de tijd om ‘Hallo’ of ‘Bedankt, leuk je te ontmoeten’ te zeggen. Maar jij doet dat wel, en daar wil ik je voor bedanken.

Bedankt. Jullie nemen de tijd om naar hier te komen en geld uit te geven, en vóór vandaag besteedden jullie tijd en geld om naar onze films en TV-programma’s te kijken. Ik vind het heel belangrijk om te proberen wat energie terug te geven. Dus op die momenten—ook al zeg ik dezelfde dingen en zo—probeer ik letterlijk wat energie te geven. Afgezien van het feit dat ik hier geld verdien, is het een unieke kans om mensen te ontmoeten die me hebben geholpen om te geraken waar ik nu sta. Behoudens een rode loper voor een film heb je niet de kans om de mensen te ontmoeten die je werk waarderen en die je achtentwintig jaar hebben gesteund. Dus daarom, bedankt.

Als acteur moet je altijd nieuwe dingen leren, zoals paardrijden bijvoorbeeld. Wat was het moeilijkste of het leukste dat je hebt moeten leren, en heb je jezelf daar ooit bij bezeerd?

Ik kan hierop antwoorden omdat het over een toneelstuk gaat in de West End. Ik speelde in een toneelstuk met als titel “The Ruling Class” [2015] waarin ik moest leren fietsen op een eenwieler terwijl ik enkel ondergoed en een paar laarzen met hoge hakken droeg—terwijl ik op een fluit speelde. Dat was heel moeilijk, en ik heb natuurlijk leren fietsen op die eenwieler. Maar eenmaal alle vertoningen erop zaten, heb ik nooit meer op een eenwieler gefietst. En ik denk niet dat ik vandaag nog op de eenwieler zou kunnen rijden.

Wat is het meest inspirerende boek dat je over acteren hebt gelezen?

Ik ga eerlijk zijn. Boeken lezen over acteren was niets voor mij. Ik weet niet waarom. Ik heb nooit het gevoel gehad dat iemand mij kan leren hoe ik moet acteren—ik weet dat dit slecht klinkt. Mensen hebben mij zeker geholpen om te leren acteren, maar zodra iemand dat doet, werkt het voor hen, maar niet echt voor mij. Hetzelfde geldt voor regisseurs; zodra ze me proberen te vertellen hoe ik moet acteren, denk ik niet dat het werkt. Maar ik denk dat het wel helpt om uit te zoeken hoe je het moet doen. Voor mij was het kijken naar acteren, naar andere acteurs, naar films en toneelstukken, dat heeft mij gevormd. En dan moet je het nadien ook zelf doen. Mijn overtuiging is dat acteren niet enkel gaat over emoties en waarheidsgetrouw, realistisch of geloofwaardig zijn. Acteren gaat over verhalen vertellen, en van zodra ik dat doorhad, werd alles veel gemakkelijker. Want wie weet of je eerlijk bent, wie weet of je realistisch bent. Ik kan denken dat ik realistisch ben, en jij denkt misschien van niet. Maar ik kan zeggen dat ik het verhaal heb verteld, en toen ik probeerde van enkel maar het verhaal te vertellen, begon alles op zijn plaats te vallen. Maar wat boeken betreft, ik heb nooit iets gehad aan boeken over acteren.

Heb jij een favoriet boek over welk onderwerp dan ook?

Mijn favoriete boeken zijn klassieke standaardwerken, zoals “To Kill a Mockingbird” [1960] en ik noem hier een ander boek—niet noodzakelijkerwijs een film—een boek genaamd “Atonement” [2001], waarvan ik denk dat het één van de beste boeken is die ik ooit heb gelezen. Dat zijn enkele van mijn favorieten.

Stel, je zou een overval plegen zonder enige gevolgen, wat zou je dan stelen?

Veel en veel en veel en veel en veel geld. Als kind dacht ik dat ik piloot wilde worden, ik wilde graag dokter worden, en ik wilde inderdaad een bankovervaller worden. Niet gewelddadig, als je het allemaal zou kunnen doen door tunnels te graven en een safe open te breken, dacht ik, ‘Wel, dat is een coole manier om veel geld te verdienen.’ Je doet niemand pijn, en in mijn hoofd was de bank verzekerd, dus je zou het geld niet van mensen stelen. Je zou het stelen van een bedrijf dat verzekerd was. Dus ik dacht, ‘Hé, ik word bankovervaller.’ Ik besefte alleen niet dat het illegaal was, en dat je voor dertig jaar in de gevangenis zou belanden. Maar dat is raar. Eigenlijk heb ik er van mijn zevende tot mijn twaalfde aan gedacht om een bankovervaller te worden.

Ik bewonder je vertolking in “Cyrano de Bergerac” [2019]. Het was een bijzondere theaterervaring. Heb je droomrollen die je wil spelen? Misschien wat Shakespeare?

Ja. Ik wilde eigenlijk in “Julius Caesar” spelen voordat we “Cyrano de Bergerac” deden, ik ging “Julius Caesar” doen en ik had een idee van hoe we het wilden doen—Jamie [Lloyd] en ik—Jamie, de regisseur waarmee ik veel heb samengewerkt. Maar op dat moment zouden er ongeveer vier of vijf verschillende producties van “Julius Caesar” in het theater worden opgevoerd, en dus besloten we iets anders te doen. Jamie kwam naar me toe en zei, ‘Wil je “Cyrano de Bergerac” doen?’ Ik zei, ‘Ja, man.’ Dus misschien zullen we dat ooit doen. Shakespeare, ik hou niet van alles van Shakespeare, maar er zijn een aantal geweldige rollen, dus hopelijk kan ik ze spelen. Ik wil King Lear spelen, maar dan moet ik echt veel ouder zijn.

Heb jij een favoriete plek in België?

Ik zeg dit niet omdat we in Gent zijn, maar tot nu toe heb ik erg genoten van Gent. Ik heb gisteravond in Gent één van de beste maaltijden ooit gehad. Het is een heel mooie stad. De andere plaatsen waar ik ben geweest waren Oostende en Blankenberge. Ik was in Blankenberge toen ik twaalf was, en in Oostende voor filmopnamen, en ik heb dus van de stad niets gezien. Maar ik heb het gevoel dat ik het hier naar mijn zin heb, en ik zeg dat niet alleen omdat we nu hier zijn.

Is er één quote die je altijd is bijgebleven?

Eén quote die mij altijd is bijgebleven? Oh man. [Denk na.] Mijn grootmoeder zei, ‘Er is niets mis met een beetje huilen,’ en ze vertelde me altijd dat het oké was om te huilen.

We zijn hier op de conventie om helden en idolen te ontmoeten. Heb jij ooit een idool gehad?

Het waren voor mij allemaal voetbalhelden [lacht]. Er is een speler genaamd Henrik Larsen. Voor mij was hij enorm. En er is Neil Lennon; hij was een Noord-Ierse speler en werd later ook een zeer succesvolle manager voor Celtic. Die twee spelers waren heel belangrijk voor mij toen ik opgroeide.

Als je je leven een week zou mogen ruilen met een andere beroemdheid, wie zou je dan kiezen?

Ik denk dat ik voor een zanger of een muzikant zou kiezen omdat die een groot rockconcert in een stadion kan geven… Weet je wat? Taylor Swift staat bekend voor haar geweldige concerten; ik heb er één bijgewoond, in 2015 ongeveer, toen ze het album “1989” voorstelde. Dat was een ongelooflijk optreden, en de sfeer in dat publiek was onvoorstelbaar. Dus ik zou misschien even mijn carrière, leven of lichaam willen ruilen met dat van Taylor Swift.

FACTS, Gent
21 oktober 2023

FILMS

THE NEAR ROOM (1995) DIR David Hayman PROD Leonard Crooks SCR Robert Murphy CAM Kevin Rowley ED Martin Sharpe MUS James Grant, Jo Homewood CAST Adrian Dunbar, David O’Hara, David Hayman, Julie Graham, Tom Watson, James Ellis, Robert Pugh, James McAvoy (Kevin)

REGENERATION (1997) DIR Gilles MacKinnon PROD Allan Scott, Peter R. Simpson SCR Allan Scott (boek “Regeneration” [1991] van Pat Barker) CAM Glen MacPherson ED Pia Di Ciaula MUS Mychael Danna CAST Jonathan Pryce, James Wilby, Jonny Lee Miller, Stuart Bunce, Tanya Allen, David Hayman, Dougray Scott, John Neville, James McAvoy (Anthony Balfour)

SWIMMING POOL, a.k.a. THE POOL (2001) DIR Boris von Sychowski PROD Benjamin Herrmann, Werner Possardt SCR Boris von Sychowski, Lorenz Stassen (adaptatie van Ryan Carrassi; naar een origineel idee van Andreas Bütiw) CAM Notker Mahr ED Sabine Mahr-Haigis MUS Johannes Kobilke CAST Kristen Miller, Elena Uhlig, Paul T. Grasshoff, John Hopkins, Isla Fisher, Jason Liggett, James McAvoy (Mike)

BOLLYWOOD QUEEN (2002) DIR Jeremy Wooding PROD Jeremy Wooding, Michelle Turner, Michael Cowan, Jason Piette SCR Jeremy Wooding, Neil Spencer (toneelstuk “Romeo and Juliet” [1597] van William Shakespeare) CAM Jono Smith ED Ben Yeates MUS Steve Beresford CAST Preeya Kalidas, James McAvoy (Jay), Ciarán McMenamin, Ray Panthaki, Kat Bhathena, Karen Shenaz David, Ronny Jhutti, Matt Bardock, Ian McShane

BRIGHT YOUNG THINGS (2003) DIR Stephen Fry PROD Gina Carter, Miranda Davis SCR Stephen Fry (boek “Vile Bodies” [1930] van Evelyn Waugh) CAM Henry Braham ED Alex Mackie MUS Anne Dudley CAST Emily Mortimer, Stephen Campbell Moore, Dan Aykroyd, Jim Broadbent, Stockard Channing, Richard E. Grant, Michael Sheen, Peter O’Toole, James McAvoy (Simon Balcairn), Stephen Fry, John Mills, Marge Champion

STRINGS: A JOURNEY OF LOVE AND BONDS, a.k.a. STRINGS (2004, animatiefilm) DIR Anders Rønnow Klarlund PROD Niels Bald SCR Naja Marie Aidt (verhaal van Anders Rønnow Klarlund) CAM Jan Weincke, Kim Hattesen ED Leif Axel Kjeldsen MUS Jørgen Lauritsen CAST (enkel stemmen) James McAvoy (Hal), Catherine McCormack, Julian Glover, Derek Jacobi, Ian Hart, Claire Skinner, David Harewood

WIMBLEDON (2004) DIR Richard Loncraine PROD Mary Richards, Tim Bevan, Liza Chasin, Eric Fellner SCR Adam Brooks, Jennifer Flackett, Mark Levin CAM Darius Khondji ED Humphrey Dixon MUS Edward Shearmur, John Colby CAST Kirsten Dunst, Paul Bettany, Jon Favreau, Sam Neill, Bernard Hill, Eleanor Bron, Nikolaj-Coster Waldau, James McAvoy (Carl Colt), John McEnroe, Chris Evert

INSIDE I’M DANCING (2004) DIR Damien O’Donnell PROD James Flynn SCR Jeffrey Caine (verhaal van Christian O’Reilly) CAM Peter J. Robertson ED Frances Parker MUS David Julyan CAST James McAvoy (Rory O’Shea), Brenda Fricker, Steven Robertson, Tom Hickey, Anna Healy, Alan King, Ruth McCabe, Sarah Jane Drummey

THE CHRONICLES OF NARNIA: THE LION, THE WITCH AND THE WARDROBE (2005) DIR Andrew Adamson PROD Mark Johnson, Philip Steuer SCR Andrew Adamson, Ann Peacock, Stephen McFeely, Christopher Markus (boek “The Lion, The Witch and The Wardrobde” [1950] van C.S. Lewis) CAM Donald McAlpine ED Jim May, Sim Evan-Jones MUS Harry Gregson-Williams CAST Georgie Henley, Skandar Keynes, William Moseley, Anna Popplewell, Tilda Swinton, James McAvoy (Mr. Tumnus), Jim Broadbent, Kiran Shah

THE LAST KING OF SCOTLAND (2006) DIR Kevin Macdonald PROD Andrea Calderwood, Charles Steel, Lisa Bryer SCR Peter Morgan, Jeremy Brock (boek “The Last King of Scotland” [1998] van Giles Foden) CAM Anthony Dod Mantle ED Justine Wright MUS Alex Heffes CAST Forest Whitaker, James McAvoy (Dr. Nicholas Garrigan), Kerry Washington, Gillian Anderson, Simon McBurney, David Oyelowo

PENELOPE (2006) DIR Mark Palansky PROD Reese Witherspoon, Scott Steindorff, Jennifer Simpson SCR Leslie Caveny CAM Michael Amathieu ED Jon Gregory MUS Joby Talbot CAST Christina Ricci, James McAvoy (Johnny/Max), Catherine O’Hara, Reese Witherspoon, Richard E. Grant, Michael Feast, Ronni Ancona

STARTER FOR 10 (2006) DIR Tom Vaughan PROD Tom Hanks, Pippa Harris, Gary Goetzman SCR David Nicholls (ook boek “Starter for Ten” [2003]) CAM Ashley Rowe ED Jon Harris, Heather Persons MUS Blake Neely CAST James McAvoy (Brian Jackson), Alice Eve, Rebecca Hall, Joseph Friend, James Gaddas, Catherine Tate, Mark Gatiss, Robert Cawsey, Benedict Cumberbatch, Dominic Cooper

BECOMING JANE (2007) DIR Julian Jarrold PROD Robert Bernstein, Graham Broadbent, Douglas Rae SCR Sarah Williams, Kevin Hood (brieven van Jane Austen) CAM Eigil Bryld ED Emma H. Hickcox MUS Adrian Johnston CAST Anne Hathaway, James McAvoy (Tom Lefroy), Julie Walters, James Cromwell, Maggie Smith, Anna Maxwell Martin, Lucy Cohu, Laurence Fox, Ian Richardson

ATONEMENT (2007) DIR Joe Wright PROD Paul Webster, Tim Bevan, Eric Fellner SCR Christopher Hampton (boek “Atonement” [2001] van Ian McEwan) CAM Seamus McGarvey ED Paul Tothill MUS Dario Marianelli CAST James McAvoy (Robbie Turner), Keira Knightley, Brenda Blethyn, Saoirse Ronan, Ailidh Mackay, Julia West, Harriet Walter, Juno Temple, Felix von Simson, Charlie von Simson, Benedict Cumberbatch

WANTED (2008) DIR Timur Bekmanbetov PROD Jim Lemley, Marc Platt, Jason Netter, Iain Smith SCR Michael Brandt, Derek Haas, Chris Morgan (verhaal van Michael Brandt, Derek Haas; comic book serie van Mark Millar, J.G. Jones) CAM Mitchell Amundsen ED David Brenner MUS Danny Elfman CAST James McAvoy (Wesley), Morgan Freeman, Terence Stamp, Thomas Kretschmann, Angelina Jolie, Common, Kristen Hager, Marc Warren, Chris Pratt

THE LAST STATION (2009) DIR Michael Hoffman PROD Bonnie Arnold, Chris Curling, Jens Meurer SCR Michael Hoffman (boek “The Last Station: A Novel of Tolstoy’s Last Year” [1990] van Jay Parini) CAM Sebastian Edschmid ED Patricia Rommel MUS Sergei Yevtushenko CAST Helen Mirren, Christopher Plummer, Paul Giamati, Anne-Marie Duff, Kerry Condon, James McAvoy (Valentin), Patrick Kennedy, John Sessions

THE CONSPIRATOR (2010) DIR Robert Redford PROD Robert Redford, Bill Holderman, Robert Stone, Greg Shapiro SCR James D. Solomon (verhaal van James D. Solomon, Gregory Bernstein) CAM Newton Thomas Sigel ED Craig McKay MUS Mark Isham CAST James McAvoy (Frederick Aiken), Robin Wright, Kevin Kline, Evan Rachel Wood, Danny Huston, Justin Long, Tom Wilkinson, James Badge Dale

GNOMEO & JULIET (2011, animatiefilm) DIR Kelly Asbury PROD Steve Hamilton Shaw, David Furnish, Baker Bloodworth SCR Kelly Asbury, Steve Hamilton Shaw, Kathy Greenberg, Emily Cook, Mark Burton, Kevin Cecil, Andy Riley (toneelstuk van William Shakespeare; origineel scenario van Rob Sprackling, Johnny Smith; verhaal van Kelly Asbury, Steve Hamilton Shaw, Kevin Cecil, Andy Riley, Rob Sprackling, Johnny Smith) ED Catherine Apple MUS Elton John, Chris Bacon, James Newton Howard CAST (enkel stemmen) James McAvoy (Gnomeo), Emily Blunt, Maggie Smith, Ashley Jensen, Michael Caine, Matt Lucas, Jim Cummings, Jason Statham, Ozzy Osbourne, Stephen Merchant, Patrick Stewart, Julie Walters, Hulk Hogan, Dolly Parton

X-MEN: FIRST CLASS (2011) DIR Matthew Vaughn PROD Gregory Goodman, Simon Kinberg, Lauren Shuler Donner, Bryan Singer SCR Matthew Vaughn, Ashley Miller, Zack Stentz, Jane Goldman (gebaseerd op Marvel’s “X-Men” comics van Stan Lee, Jack Kirby; verhaal van Bryan Singer, Sheldon Turner) CAM John Mathieson ED Lee Smith, Eddie Hamilton MUS Henry Jackman CAST James McAvoy (Charles Xavier—30 Jaar), Michael Fassbender, Jennifer Lawrence, Kevin Bacon, Laurence Belcher, Bill Milner, Rose Byrne, Beth Goddard, Morgan Lily, Oliver Platt, January Jones

ARTHUR CHRISTMAS (2011, animatiefilm) DIR Sarah Smith, Barry Cook PROD David Sproxton, Carla Shelley, Steve Pegram, Peter Lord SCR Sarah Smith, Peter Baynham CAM Jericca Cleland ED James Cooper, John Carnochan MUS Harry Gregson-Williams CAST (enkel stemmen) James McAvoy (Arthur), Jim Broadbent, Bill Nighy, Hugh Laurie, Imelda Staunton, Ashley Jensen, Marc Wootton, Laura Linney, Eva Longoria, Ramona Marquez, Michael Palin, Joan Cusack, Robbie Coltrane

WELCOME TO THE PUNCH (2013) DIR – SCR Eran Creevy PROD Rory Aitken, Brian Kavanaugh-Jones, Ben Pugh CAM Ed Wild ED Chris Gill MUS Harry Escott CAST James McAvoy (Max Lewinsky), Mark Strong, Andrea Riseborough, Peter Mullan, Johnny Harris, Daniel Mays, David Morrissey, Natasha Little

TRANCE (2013) DIR Danny Boyle PROD Christian Colson SCR Joe Ahearne, John Hodge (verhaal van Joe Ahearne) CAM Anthony Dod Mantle ED Jon Harris MUS Rick Smith CAST James McAvoy (Simon), Vincent Cassel, Rosario Dawson, Danny Sapani, Matt Cross, Wahab Sheikh, Mark Poltimore, Tuppence Middleton

THE DISAPPEARANCE OF ELEANOR RIGBY: HIM (2013) DIR – SCR Ned Benson PROD Ned Benson, Cassandra Kulukundis, Todd J. Labarowski, Emanuel Michael CAM Christopher Blauvelt ED Kristina Boden MUS Ryan Lott CAST James McAvoy (Connor Ludlow), Jessica Chastain, Nina Arianda, Viola Davis, Bill Hader, Ciarán Hinds, Isabelle Huppert, Nikki M. James, Jeremy Shamos, Marta Milans

THE DISAPPEARANCE OF ELEANOR RIGBY: HER (2013) DIR – SCR Ned Benson PROD Ned Benson, Cassandra Kulukundis, Todd J. Labarowski, Emanuel Michael CAM Christopher Blauvelt ED Kristina Boden MUS Ryan Lott CAST James McAvoy (Connor Ludlow), Jessica Chastain, Nina Arianda, Viola Davis, Bill Hader, Isabelle Huppert, William Hurt, Jess Weixler, Nikki M. James, Jeremy Shamos

FILTH (2013) DIR Jon S. Baird PROD John S. Baird, James McAvoy, Ken Marshall, Stephen Mao, Celine Rattray, Trudie Styler, Will Clarke, Mark Amin, Christian Angermayer SCR Jon S. Baird (boek “Filth” [1998] van Irvine Welsh) CAM Matthew Jensen ED Mark Eckersley MUS Clint Mansell CAST James McAvoy (Bruce), Jamie Bell, Jim Broadbent, Imogen Poots, Brian McCardie, Emun Elliott, Gary Lewis, John Sessions, Shauna MacDonald, Joy McAvoy

MUPPETS MOST WANTED (2014) DIR James Bobin PROD David Hoberman, Todd Lieberman SCR James Bobin, Nicholas Stoller (personages gecreëerd door Jim Henson) CAM Don Burgess ED James Thomas MUS Christophe Beck CAST Ricky Gervais, Ty Burrell, Tina Fey, Tony Bennett, Jermaine Clement, Céline Dion, Lady Gaga, Zach Galifianakis, Salma Hayek, Frank Langella, Ray Liotta, James McAvoy (UPS Guy), Chloë Grace Moretz, Miranda Richardson, Saoirse Ronan, Til Schweiger, Danny Trejo, Stanley Tucci

X-MEN: DAYS OF FUTURE PAST (2014) DIR Bryan Singer PROD Bryan Singer, Simon Kinberg, Lauren Shuler Donner, Hutch Parker SCR Simon Kinberg (gebaseerd op Marvel’s “X-Men” comics van Stan Lee, Jack Kirby; verhaal van Simon Kinberg, Matthew Vaughn, Jane Goldman) CAM Newton Thomas Sigel ED John Ottman, Michael Louis Hill MUS John Ottman CAST Patrick Stewart, Ian McKellen, Hugh Jackman, James McAvoy (Charles Xavier), Michael Fassbender, Jennifer Lawrence, Halle Berry, Nicholas Hoult, Anna Paquin, Ellen Page, Peter Dinklage, Omar Sy, Famke Janssen, James Marsden

THE DISAPPEARANCE OF ELEANOR RIGBY: THEM (2014) DIR – SCR Ned Benson PROD Ned Benson, Jessica Chastain, Cassandra Kulukundis, Todd J. Labarowski, Emanuel Michael CAM Christopher Blauvelt MUS Ryan Lott CAST Jessica Chastain, James McAvoy (Conor Ludlow), Nina Arianda, Viola Davis, Bill Hadar, Ciarán Hinds, Isabelle Huppert, William Hurt, Jess Weixler, Nikki M. James, Jeremy Shamos

VICTOR FRANKENSTEIN (2015) DIR Paul McGuigan PROD John Davis SCR Max Landis (ook verhaal; boek “Frankenstein; or, The Modern Prometheus” [1818] van Mary Shelley) CAM Fabian Wagner ED Charlie Phillips, Andrew Hulme MUS Craig Armstrong CAST Daniel Radcliffe, James McAvoy (Victor Frankenstein), Jessica Brown Findlay, Andrew Scott, Bronson Webb, Daniel Mays, Spencer Wilding, Robin Pearce, Charles Dance

X-MEN: APOLCALYPSE (2016) DIR Bryan Singer PROD Bryan Singer, Simon Kinberg, Lauren Shuler Donner, Hutch Parker SCR Simon Kinberg (gebaseerd op Marvel’s “X-Men” comics van Stan Lee, Jack Kirby; verhaal van Bryan Singer, Simon Kinberg, Dan Harris, Michael Dougherty) CAM Newton Thomas Sigel ED Michael Louis Hill, John Ottman MUS John Ottman CAST James McAvoy (Professor Charles Xavier), Michael Fassbender, Jennifer Lawrence, Nicholas Hoult, Oscar Isaac, Rose Byrne, Evan Peters, Josh Helman, Sophie Turner

SPLIT (2016) DIR – SCR M. Night Shyamalan PROD M. Night Shyamalan, Marc Bienstock, Jason Blum CAM Mike Gioulakis ED Luke Ciarrocchi MUS West Dylan Thordson CAST James McAvoy (Dennis/Patricia/Hedwig/The Beast/Kevin Wendell/Crumb/Barry/Orwell/Jade), Anya Taylor-Joy, Haley Lu Richardson, Jessica Sula, Betty Buckley, Izzie Coffey, Brad William Henke, Sebastian Arcelus, M. Night Shyamalan

ATOMIC BLONDE (2017) DIR David Leitch PROD Charleze Theron, A.J. Dix, Eric Gitter, Beth Kono, Kelly McGormick, Peter Schwerin SCR Kurt Johnstad (boekenreeks “The Coldest City” [2012] van Antony Johnston, en geïllustreerd door Sam Hart) CAM Jonathan Sela ED Elísabeth Ronaldsdóttir MUS Tyler Bates CAST Charlize Theron, James McAvoy (David Percival), John Goodman, Eddie Marsan, Toby Jones, James Faulkner, Roland Møller, Sofia Boutella, Bill Skarsgård, Til Schweiger

SUBMERGENCE (2017) DIR Wim Wenders PROD Cameron Lamb SCR Erin Dignam (boek “Submergence” [2013] van J.M. Ledgard) CAM Benoît Debie ED Toni Froschhammer MUS Fernando Velázquez CAST James McAvoy (James Moore), Alicia Vikander, Hakeemshady Mohamed, Alexander Siddig, Reda Kateb, Alex Hafner, Celeyn Jones

GNOMEO & JULIET 2: SHERLOCK GNOMES, a.k.a. SHERLOCK GNOMES (2018, animatiefilm) DIR John Stevenson PROD Steve Hamilton Shaw, Carolyn Soper, David Furnish SCR Ben Zazove (verhaal van Andy Riley, Kevin Cecil, Emily Cook, Kathy Greenberg; personages gecreëerd door Kelly Asbury, Steve Hamilton Shaw, Kevin Cecil, Andy Riley, Rob Sprackling, Johnny Smith) ED Prakash Patel, Mark Solomon MUS Chris Bacon CAST (enkel stemmen) Johnny Depp, James McAvoy (Gnomeo), Emily Blunt, Kelly Asbury, Mary J. Blige, Michael Caine, Julio Bonet, Gary Bradbury, John Stevenson

DEADPOOL 2 (2018) DIR David Leitch PROD Ryan Reynolds, Simon Kinberg, Lauren Shuler Donner SCR Ryan Reynolds, Paul Wernick, Rhett Reese (personages gecreëerd door Fabian Nicieza, Rob Liefeld) CAM Jonathan Sela ED Elísabeth Ronaldsdóttir, Michael McCusker, Dirk Westervelt, Craig Alpert MUS Tyler Bates CAST Ryan Reynolds, Josh Brolin, Morena Baccarin, Julian Dennison, Zazie Beetz, T.J. Miller, Bill Skarsgård, Brad Pitt, Matt Damon, James McAvoy (Charles Xavier [zonder screen credit])

NATIONAL THEATRE LIVE: CYRANO DE BERGERAC (2019) DIR Jamie Lloyd, Tony Grech-Smith SCR Martin Crimp (toneelstuk “Cyrano de Bergerac” [1897] van Edmond Rostand) CAST James McAvoy (Cyrano de Bergerac), Anita-Joy Uwajeh, Eben Figueiredo, Michele Austin, Adan Best, Nari Blair-Manget, Adrian Der Gregorian, Tom Edden, Chris Fung, Carla Harrison-Hodge, Mika Onyx Johnson

GLASS (2019) DIR M. Night Shyamalan PROD M. Night Shyamalan, Ashwin Rajan, Jason Blum, Marc Bienstock SCR M. Night Shyamalan (ook boek) CAM Mike Gioulakis ED Blu Murray, Luke Ciarrocchi MUS West Dylan Thorsdon CAST James McAvoy (Patricia/Dennis/Hedwig/The Beast/Barry/Heinrich/Jade/Ian/Mary Reynolds/Norma/Jalin/Kat/B.T./Kevin Wendell Crumb/Mr. Pritchard/Felida/Luke/Goddard/Samuel/Polly), Bruce Willis, Samuel L. Jackson, Anya Taylor-Joy, Sarah Paulson, Spencer Treat Clark, Charlayne Woodard, Luke Kirby, M. Night Shyamalan

DARK PHOENIX (2019) DIR – SCR Simon Kinberg PROD Simon Kinberg, Todd Hallowell, Lauren Shuler Donner, Hutch Parker CAM Mauro Fiore ED Lee Smith MUS Hans Zimmer CAST James McAvoy (Professor Charles Xavier), Michael Fassbender, Jennifer Lawrence, Nicholas Hoult, Sophie Turner, Tye Sheridan, Alexandra Shipp, Evan Peters, Jessica Chastain

IT CHAPTER TWO (2019) DIR Andy Muschietti PROD Barbara Muschietti, Roy Lee, Dan Lin SCR Gary Dauberman (boek “It” [1986] van Stephen King) CAM Checco Varese ED Jason Ballantine MUS Benjamin Wallfisch CAST Jessica Chastain, James McAvoy (Bill Denbrough), Bill Hader, Isaiah Mustafa, Jay Ryan, James Ransone, Andy Bean, Bill Skarsgård

TOGETHER (2021) DIR Stephen Daldry, Justin Martin PROD Sonia Friedman, Guy Heeley SCR Dennis Kelly CAM Iain Struthers ED Úna Ní Dhonghaíle MUS Paul Englishby CAST James McAvoy (He), Sharon Horgan, Samuel Logan

MY SON (2021) DIR Christian Carion PROD Christian Carion, Laure Irrmann, Rebecca O’Brien, Vincent Maraval, Marc Gabizon, John Friedberg, Adam Fogelson, Noémie Devide, Brahim Chioua, Marc Butan SCR Christian Carion, Laure Irrmann CAM Eric Dumont ED Loïc Lallemand MUS Laurent Perez Del Mar CAST James McAvoy (Edmond Murray), Claire Foy, Tom Cullen, Gary Lewis, Michael Moreland, Robert Jack, Owen Whitelaw, Paul Rattray

THE BUBBLE (2022) DIR – PROD Judd Atapow SCR Judd Atapow, Pam Brady CAM Ben Smithard ED James Thomas, Dan Schalk MUS Andrew Bird, Michael Andrews CAST Karen Gillan, Pedro Pascal, Leslie Mann, Fred Armisen, Keegan-Michael Key, David Duchovny, Iris Atapow, Guz Khan, John Lithgow, James McAvoy (James McAvoy)

THE BOOK OF CLARENCE (2023) DIR – SCR Jeymes Samuel PROD Jay-Z, Jeymes Samuel, James Lassiter, Tendo Nagenda CAM Ron Hardy ED Tom Eagles CAST LaKeith Stanfield, Omar Sy, Benedict Cumberbatch, James McAvoy, Chase Dillon, David Oyelowo, Alfre Woodard, Michael Ward, Marianne Jean-Baptiste

TV-FILM

LORNA DOONE (2000) DIR Mike Barker PROD Deirdre Keir SCR Adrian Hodges (boek van R.D. Blackmore) CAM Chris Seager ED Guy Bensley MUS John Lunn CAST Neil Finnighan, Jack Baverstock, Trevor Cooper, Aiden Gillen, Barbara Flynn, Peter Vaughan, James McAvoy (Sergeant Bloxham)